Hz. Muhammed’in Mekke’den Medine’ye hicretini tarih başlangıcı olarak alan 1 yılı 354 ya da 355 gün olan ve 12 kameri aydan oluşan takvim. Hicrî Kamerî takvime İslâm takvimi de denir. Ayın dünya çevresinde dolanımına göre düzenlendiği için kamerî (ay) veya hicrî adı verilmiştir. Ay yani kamerî takvimi ilk olarak Bâbillilerin kullandığı bilinmektedir.
Ömer’den önce Arabistan’da kullanılmaya elverişli ve sıhhatli bir takvim mevcut değildi. Cahiliyye devrinde ve İslâmî devirde, müslümanlar kendi senelerine izin senesi, zelzele senesi, veda senesi v. b. gibi isimler verirlerdi. İslâm’dan önce Kusay b. Kilâb’a verdikleri önemden dolayı onun ölümünü, Peygamberin dine davete başladığı sıralardaysa, “Fil Olayı” senesinden itibaren sayarlardı.
Hicretin 21. yılında (Miladi 642) halife Ömer’e getirilen bir borç senedinden dolayı doğan ihtilaf üzerine bir tarih başı konulması zarureti hasıl oldu. Zira, Ömer’e getirilen senetle, alacaklı borcunu bu yılın Şaban ayında alacağını, borçlu ise gelecek yılın Şaban ayında ödeyeceğini iddia ediyordu. Bu suretle işin içinden çıkılması zor bir durum ortaya çıkmıştı. Bu durumu bir neticeye bağlayan Ömer, ileride böyle yeni durumların da ortaya çıkacağını düşünerek, hemen Şûra meclisini toplayıp, meseleyi orada anlattıktan sonra, bir tarih başlangıcı tespitinin zarurî olduğuna Şûra üyelerini ikna etmişti.
Şûra üyelerinin her biri bir takvimi tavsiye etmeye başladılar. Fakat bu takvimlerin bir kısmı Zerdüşt takvimi, bir kısmı diğer milletlere ait takvimler idi. Bunların hiçbiri İslâmi olmadığından, revaç görmedi. Nihayet Ali bin Ebu Talib‘in, Hz. Muhammed’in Mekke’den Medine’ye hicretinin takvim yılı başı olarak kabul edilmesi teklifi, Şûra üyeıeri tarafından ittifakla kabul edildi. Fakat bu hususta küçük bir değişiklik yapıldı. Hz. Muhammed’in hicreti, M. 23 Eylül 622 (12 Rebiülevvel M. 622) tarihinde vuku bulduğu halde, Arablarca sene başı Muharrem ayının başlangıcı olduğundan, hicret yılının başı o senenin Muharrem ayının biri olarak kabul edildi. Böylece 1 Muharrem, M. 622 yılı, Hicrî yılın başı oldu.
Milâdî ve Rûmî tarihler gibi on iki ay esasına dayanan hicrî yıl Muharrem ayı ile başlar ve Zilhicce ile sona erer. Hicrî (kamerî) aylar şunlardır:
- Muharrem
- Safer
- Rebiülevvel
- Rebiülâhir
- Cemâzielevvel
- Cemâzielâhir
- Recep
- Şaban
- Ramazan
- Şevvâl
- Zilkade
Hicri-Kameri Yılları Miladi Yıla, Miladi Yılı Hicri-Kameri Yıla Çevirme Formülü