Edebi Sanatlar, Söz Sanatları, Mecazlar Nedir, Nelerdir, Örnekleri

Anlam üzerinde oyunlar yapıp, sözü güzelleştirme yolları. Edebî eserlerde mânâ ve fikri daha iyi anlatmak, açıklamak, zevkle okunmasını sağlamak ve ifâdeyi temin etmek için yapılır.

Bir dildeki kelimelerin iki anlamı vardır. Bunlara hakîkî ve mecâzî anlamlar denir. Kelimelerin her zaman kendi anlamlarında kullanılması bilhassa edebî eserler için kusur sayılır. Ayrıca hakîkî anlamlar, her zaman duygu ve düşünceleri, hayâlleri anlatmaya yetmez. Bu yüzden edebî sanatlar bütün dünyâ edebiyâtlarının her döneminde kullanılmıştır. Türk edebiyâtında, bilhassa dîvân edebiyâtı sanatkârları bu sanatlara yer vermiş, istedikleri sanatı yapabilmek için özel gayret sarfetmişlerdir. Son devir Türk edebiyâtında istisnâlar hâriç söz sanatlarından vazgeçilmemiştir. Bir edebî eseri zevkine vararak okumak ve yazarının anlatmak istediğini tam anlayabilmek için diğer bilgilerin yanısıra edebî sanatlarıda bilmek gerekir.

Edebî sanatlar, zihnî faaliyet mahsulü olmaları dikkate alınarak; a) Heyecâna bağlı sanatlar,b) Fikre bağlı sanatlar şeklinde sınıflandırılabileceği gibi, bir ifâde içinde yaptıkları vazîfe temel alınarak da 1) Mecazlar, 2) Mânâya âit sanatlar, 3) Söze âit sanatlar şeklinde de gruplandırılabilir.

Bu ikinci gruplandırmaya göre mecazlar bölümünde Teşbih, İstiare, Mecaz-ı Mürsel, kinâye, Tariz, Teşhis ve İntak, Tecahül-i arif, Hüsn-i talil, mübâlağa ve Tezat yer alır.

Mânâya âit sanatlar arasında, Tenasüb ve İham-ı tenasüb, Leff ü neşr, Terdid, Aks, Tekrir, Nida, Rücû, kat’, Sehl-i Mümteni, İstifham, muammâ-lügaz İltifat, İrsal-i Mesel, Tazmin ve İktibas gibi sanatlar vardır.

Söze âit sanatlar grubunda da; iştikak, Kalb, iâde, İcaz, Cinas, tersî, seci, Aliterasyon sayılabilir. Edebî sanatlarla ilgili daha fazla bilgi Filozof.net’in Edebiyat Sözlüğü Sayfalarında

Daha yeni Daha eski