Sahîh Hadîs
Lûgatta gerçek, doğru, halis, kusursuz ayıpsız anlamına gelir. Hadîs ıstılahı olarak “adalet ve zabt şartlarını haiz râvilerin muttasıl isnadla rivayet ettikleri, şâz ve muallel olmayan hadislere verilmiş bir isimdir.” Bir hadîsin sahîh olabilmesi için onun metin ve senedinde beş şartın birleşmesi gerekir. Bunlar:
- Hadîs ve senedin râvisi “âdil” olmalıdır. Hadîs ıstılâhında âdil “takvâ sahibi” anlamına kullanılır.
- Râvi “zâbit” olmalıdır. Dikkatli bir yapı, ince bir zeka ve kuvvetli bir hafızayâ sahib olmalıdır. Az hata yapmalıdır.
- Hadîsin senedi muttasıl olmalıdır. İsnadda bulunan her râvi sağlam ve rivayeti üstadından bizzat kendileri almış olmalıdırlar. Kopukluk bulunmamalıdır.
- Sahîh hadîs şâz olmamalıdır. Şâz hadîs, râvileri adaletli ve zabit, senedi muttasıl olduğu halde, daha kuvvetli bir isnâdla gelen aynı hadîsin diğer rivayet veya rivayetlerine ters düşen hadîstir.
- Sahîh hadîs mualiel olmamalıdır. Muallel hadîs, isnadında veya metninde bir kusuru bulunan hadîstir. Bu kusur anlaşılıp giderilmeden hadîs muallel kalır.
Hadîs âlimlerine göre bu beş şartı bünyesinde toplayan hadîs sahîh sayılır. Sahîh hadîsin de râvilerindeki “adi” ve “zabtın” derecesinden doğan çeşitleri vardır.