Akut stres tepkisi
Bu maddede yazılanlar hekim uyarısı ya da önerisi değildir. |
Akut stres tepkisi (akut stres bozukluğu, psikolojik şok, mental şok veya basitçe şok), korkunç ya da travmatik bir olaya karşı tepki olarak ortaya çıkan psikolojik bir durumdur. Bununla bağlantısı olmayan dolaşım sistemiyle ilgili şok ile karıştırılmamalıdır.
Akut stres tepkisi ilk olarak Walter Cannon tarafından 1920’lerde, hayvanların tehdite karşı sempatik sinir sistemindeki genel bir boşalmayla tepki göstermesi olarak nitelendirildi. Tepki daha sonra, omurgalılar ve diğer organizmalar arasındaki stres yanıtlarını düzenleyen genel adaptasyon sendromunun ilk aşaması olarak kabul edildi.
Nedenleri
Tanım olarak akut stres tepkisi, bir kişinin yaşadığı veya tanık olduğu travmatik olayın sonucudur. Olayda kurban/tanık şiddetli, rahatsız edici ve beklenmedik bir korku yaşar. Kurban veya tanık kendisinin ya da başka birinin ciddi bir şekilde yaralanacağı veya öleceği hissine kapılır. Yoğun bir çaresizlik karşısında zihnin ve vücudun verdiği yanıt olan akut stres tepkisi, travma sonrası stres bozukluğunun bir çeşididir. Yaş, cinsiyet, toplumsal ve kültürel koşullar, çocukluk çağında yaşanan olumsuzluklar, olumsuz hayat olaylar, toplumsal desteğin yetersizliği, aile ve psikiyatrik hastalık öyküsü gibi genetik, biyolojik ve psikolojik yatkınlıklar bu tür bir etkinin ortaya çıkmasını kolaylaştırmaktadır.