Cudi Dağı, Güneydoğu Anadolu‘da, Şırnak ve Silopi ilçe merkezleri arasında yer alan 2.114 m’lik yüksekliğe sahip dağ.
İslam’da Cudi Dağı
İslamî inanışlara göre, Tufan’dan sonra Nuh’un Gemisi bu dağın üzerine oturmuştur. Sözü geçen geminin Ağrı’da bulunduğu konusunda söylentiler vardır. Austen Henry Layard ve L. King, bu dağın dolaylarında çivi yazısıyla hazırlanmış Asur yazıtlarına rastladılar.
Kur’an’da geminin Cudi dağına oturduğu söylenmektedir. Hud Sûresi 44. ayette “Ey yeryüzü! Yut suyunu. Ey gök! Tut suyunu” denildi. Su çekildi, iş bitirildi. Gemi de Cûdî’ye oturdu ve “Zalimler topluluğu Allah’ın rahmetinden uzak olsun!” denildi. şeklinde anlatılır.
Kur’an tefsirlerinde Cudi’nin Musul’a yakın bir yerde olduğundan bahsedilir. Bahsedilen dağ, bugün Cizre sınırları içinde bulunan dağ, günümüzde Türkiye Cumhuriyeti’nin Şırnak ili sınırları içine düşmektedir. Şırnak ismi, “Şehr-i Nuh” anlamında çok eski bir isimdir. Cudi Dağı’nın eteğinde ismi “seksenler” anlamına gelen Heştan Köyü bulunmaktadır. Heştan köyünün Nuh tarafından kurulduğuna inanılır, ve köyün ismi Nuh’un Gemisi’nde bulunduğuna inanılan seksen kişiye atfen böyle anılmaktadır.
Cûdî Dağı, dinler tarihi ve özellikle İslâm dini bakımından önemlidir. Zira Kur’ân-ı Kerimde Nuh’un gemisinin tûfandan sonra Cûdî Dağına oturduğu belirtilmektedir.
Bu dağın hangi dağ olduğu konusunda çeşitli yorumlar bulunur. En çok üzerinde durulan dağlardan ikisi Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan Ağrı Dağı ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bulunan Cûdî Dağı’dır. Bu iki isimden ağırlıklı olanı Cûdî Dağıdır. Bu konuda dikkat çekilen delillerden birisi Ağrı Dağının çok sarp ve yaşamaya elverişli olmayan yapısıdır. Buna karşılık Cûdî Dağı geminin inmesi ve insanların barınması için çok büyük avantajlara sahiptir.
Diğer yandan âlimler Cûdî kelimesinin “cömertlik” anlamındaki “Cûd” kelimesinden geldiğini söyleyerek, bunu görüşlerine destek göstermişlerdir.
Kurak bir bölgede bulunan Cûdî Dağının yüksek kesimleri çok yağış alır. Bundan dolayı 1500-2000 metreler arasında çam ve meşe ormanları vardır. Türkiye-Irak sınırına 15. km mesafede ve elips biçiminde olan Cûdî Dağı üzerinde 2000 metreyi aşan dört doruk bulunur. Bunlardan 2017 metre yükseklikte olanı, “Nuh Peygamber Ziyaret Tepesi” olarak anılır.
Gertrude Bell adlı, diğer bir adı ‘Çöl Kızı’ olan, bu ingiliz ajan da Cudi Dağı’nı ziyaret etmiş ve ‘Amurath the Amuraht’ kitabında Nuh’un gemisinden bahsetmiştir.