Makbul. Hadisin sahih veya hasen, râvinin de güvenilir olduğunu ifade eden terim.
Sözlükte “kabul edilmiş” mânasına gelen makbul kelimesi hadis terimi olarak genellikle, “adalet ve zabt sahibi râvilerin baştan sona muttasıl bir isnadla rivayet ettikleri, illetli ve şâz olmayan haberler” anlamında kullanılmaktadır. Buna göre makbul sahih lizâtihî, sahih ligayrihî, hasen lizâtihî, hasen ligayrihî hadis çeşitlerini ihtiva etmektedir. Makbul, “senedi zayıf olsa bile kendisiyle amel edilmiş ve âlimlerin kabulüne mazhar olmuş hadis” mânasında da kullanılmıştır. Buna göre makbul, kendisiyle amel edilmesi gerekli sahih ve hasen hadisleri ifade etmekle birlikte zayıf da olsa âlimlerin kabulünde sakınca görmeyerek amel ettikleri hadisleri de belirtmektedir.
Makbul terimi, hadis münekkitleri tarafından râvinin güvenilir (sika) olduğunu anlatmak üzere de kullanılmıştır. İbn Hacer el-Askalânî, onun daha önceki kaynaklarda söz konusu edilmediği halde ta’dîlin altıncı mertebesindeki râvileri gösterdiğini söylemiştir. Askalânî bu lafzın az hadis rivayet eden, rivayetinin terkedil-mesini gerektirecek derecede cerh edilmeyen ve rivayetinde tek kalmayıp mü-tâbii olan zayıf râvileri ifade ettiğini belirtmiştir. Ancak onun bu açıklaması, muhaddislerin kullanımına aykırı olduğu ve ileri sürdüğü şartlara kendisinin de uymadığı gerekçesiyle eleştirilmiştir.
TDV İslâm Ansiklopedisi