PASINETTI, Luigi Lodovico (1930)
İtalyan, iktisatçı. İşçilerin tasarruflarıyla kâr elde ettiklerini ileri sürerek yeni bir bölüşüm modeli oluşturmuştur.
12 Eylül 1930’da Bergamo’da doğdu; Milano’daki Universitâ Cattolica del Sacro Cuore’de, Cambrid-ge ve Harvard üniversitelerinde öğrenim gördü. 1961-1973 arasında Cambridge Üniversitesi’ne bağlı King’s College’da öğretim üyeliği yaptı. 1980’den bu yana (1985) Universitâ Cattolica del Sacro Cuore’de iktisat profesörüdür.
Pasinetti, 1950’lerde Neo-Klasik iktisada karşı çıkarak, özellikle sermaye ve kâr oranı konularında bu akımın iç tutarlılığını sorgulayan Joan Robinson, N.Kaldor ve P.Sraffa ile birlikte, Cambridge Okulu’ nun başlıca temsilcileri arasında sayılmaktadır. Cambridge Okulu üyeleri, bir yandan Ricardo’ya, bir yandan Keynes’e dayanarak farklılaşmakla birlikte, mikroekonomik yaklaşım yerine makroekonomik yaklaşıma öncelik vererek, Neo-Klasik iktisattan kalın bir çizgiyle ayrılmaktaydılar. Neo-Keynesçi gelenek içinde yer alan Pasinetti, Keynes, Kalecki ve Harrod’un yaklaşımlarını izleyerek, esas olarak bölüşüm ve iktisadi büyüme ile ilgili çalışmalar yapmıştır. Kaldor’un ve Pasinetti’nin çalışmaları, Harrod-Domar büyüme modelinin, iktisadi sistemlerin ya bıçak sırtı bir dengede olacağı, ya da dengede büyümenin olanaklı olmadığı biçimindeki ikileminin giderilmesi için, uzun dönem büyüme dengesi ve uzun dönem bölüşüm sorununa bir çözüm getirme çabası olarak değerlendirilmektedir.
Büyüme sırasındaki bölüşüm-birikim sürecini inceleyen Pasinetti, Kaldor’dan farklı olarak, işçi sınıfının tasarruflarını kapitalistlere borç vererek kâr ya da faiz aldıklarını varsayarak, faiz oranını modele kattı. Ama, faiz oranının uzun dönemde kâr oranına eşitleneceğini ileri sürerek, kapitalistlerin, tasarrufları karşılığında işçilere ödedikleri gelirin toplam kârların bir parçası olduğu ve işçilerin hem ücret hem de kâr geliri elde ettikleri sonucuna vardı. Bu durumda, ulusal gelirin kârlar ve ücretler olarak bölünüşüyle, sınıflar arasındaki bölüşümü arasındaki özdeşliğin ortadan kalktığını ileri sürdü.
Dinamik denge ya da durağan durum dengesinin sağlanacağını göstermeye çalışan Kaldor modelinin bir tamamlayıcısı olma niteliğini taşıyan Pasinetti modeli, bu dengeyi ve tam istihdamın gerektirdiği yatırımların yapıldığını varsayarak gelir bölüşümüne ilişkin sonuçlara varmaktadır. Pasinetti’ye göre, işçilerin tasarrufları aynı zamanda kâr getirdiğinden, kârlarla ücretler arasındaki bölüşüm ve kâr oram bu tasarruf eğiliminden bağımsız olmakta ve yalnızca ulusal gelirin sınıflar arasındaki paylaşımım etkilemektedir. Kârlar ve kâr oranı, kapitalistlerin birikim ve tasarruf oranları tarafından belirlenmektedir.
• YAPITLAR (başlıca): Growth and Income Distribution, 1974, (“Büyüme ve Gelir Bölüşümü”); Lectures on tbe Theory of Production, 1977, (“Üretim Kuramı Üzerine Dersler”); Structural Change and Economic Growth, 1981, (“Yapısal Değişim ve İktisadi Büyüme”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi