IX.Louis Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

 IX. LOUIS (1214-1270)

Fransa kralı. Fransa’da iç ve dış barışı sağlamış, Müslüman Doğu’ya karşı iki başarısız Haçlı seferi düzenlemiştir.

Louis IX, 25 Nisan 1214'te Poissy'de, Fransız kraliçesi Blanche of Castile ve kral VIII. Louis'nin oğlu olarak dünyaya geldi. Genç Louis, annesi tarafından dindar ve adil bir şekilde yetiştirildi ve erken yaşlardan itibaren dindarlık ve dürüstlük üzerine eğitim aldı.

1226'da babası öldüğünde, Louis, sadece 12 yaşındayken Fransa tahtına çıktı. Ancak, tahtının yönetimini gerçekleştirecek yaşa gelene kadar annesi Blanche tarafından vekâleten yönetildi. Blanche'in etkili yönetimi altında, Fransa'da istikrarlı bir dönem yaşandı ve Capetian Hanedanı'nın gücü arttı.

Louis'in kutsal olarak kabul edilen hayatı, yetişme dönemindeki dindarlığı ve dürüstlüğüyle başladı. Genç yaşta Kilise'ye büyük bir bağlılık geliştirdi ve hayatının büyük bir kısmını dini uygulamalar ve ibadetlerle geçirdi.

1234'te Marguerite de Provence ile evlendi ve bu evlilikten 11 çocuğu oldu. Louis, ailesine büyük bir sevgi ve sadakatle bağlıydı ve aile hayatına büyük önem verdi.

Louis'in hükümdarlığı döneminde adalet ve eşitlik prensiplerine büyük önem verildi. Yoksullara yardım etmek ve zayıfları korumak için çeşitli sosyal reformlar gerçekleştirdi. Ayrıca, adil yargılamaların yapılmasını sağlamak için hukuk sistemini geliştirdi.

Louis, aynı zamanda Haçlı Seferleri'ne liderlik etti ve iki kez Kudüs'e sefer düzenledi. Ancak, son seferi olan 1270'teki Tunus Seferi sırasında veba salgınında öldü.

Louis IX, ölümünden hemen sonra kilise tarafından kutsal olarak ilan edildi. Fransa'da ve Katolik dünyasında büyük bir saygı ve hayranlıkla anılmaktadır. Onun adı, adalet, sadakat ve dindarlıkla özdeşleştirilir ve Orta Çağ'da Avrupa'da büyük bir etki bırakmıştır.

Blanca naibeliği döneminde Toulouse Kontu VII.Raymond ile İngiltere Kralı III.Henry’nin (1207-1272) desteklediği Bretanya Dükü Pierre Mauclerc ve IX.Louis’nin amcası Boulogne Kontu Philippe Hu-repel’in önderliğindeki feodal derebeylerinin ayaklanmalarına karşı mücadele etti. 1229’da Toulouse kontu ile, karşılıklı birtakım evliliklere ve toprak düzenlemelerine dayanan Meaux Antlaşması’nı imzalayarak sonuçta en büyük düşmanına boyun eğdirdi. Krallık topraklarının Akdeniz’e doğru genişlemesini de sağlayan bu antlaşmadan sonra, IX.Louis komutasındaki Fransız ordusu Dreux’lü Pierre’in desteğiyle III. Henry’nin Bretanya’ya yaptığı çıkarmayı durdurdu. 1234’te IX.Louis’yi Provence Kontu IV. Raymond Berenger’nin kızı Marguerite ile evlendirerek krallığın konumunu daha da güçlendiren Blance, IX.Louis’nin yönetimi üstlenebilecek yaşa gelmesine karşın, 1242’ye değin ülkeyi yönetmeyi sürdürdü.

IX.Louis 1242’de yönetimi üstlendiğinde, Fransa, feodal lordların kralın yetkilerini kısıtlamak istemeleri nedeniyle bir iç kargaşa içinde olan İngiltere’den ve II. Friedrich ile Papalık arasındaki yetki kavgası yüzünden büyük bir otorite boşluğu dönemi yaşamakta olan Almanya’dan çok daha güçlü durumdaydı. IX.Louis aynı tarihte III.Henry’nin kışkırttığı güneyli feodal derebeylerinin yeni bir ayaklanmasıyla karşı karşıya kaldı. Fransa topraklarına yeni bir çıkarma yapan III.Henry komutasındaki İngilizler’i Taillebourg ve Saintes’de yenilgiye uğratarak II. Henry’yi geri çekilmeye zorladı ve uzun süredir sürmekte olan feodal beylerin ayaklanmalarına da son verdi.

VII. Haçlı seferi

IX. Louis, 1244'te yaşadığı bir hastalık sırasında Kudüs'ü ele geçirmeyi yemin ederek Müslümanlık'a karşı katı bir tutum benimsedi. Hastalığından iyileşirse, bir Haçlı seferi düzenlemeye karar verdi. 1246'da hazırlıklarını tamamlayıp yönetimi annesine bıraktıktan sonra, Ağustos 1248'de Fransa'nın güneyindeki Aigues-Mortes'den 35.000 asker ve 100 gemiyle VII. Haçlı seferini başlatmak üzere denize açıldı. Kışı Kıbrıs'ta geçirdikten sonra, Haziran 1249'da Mısır'ın en güçlü merkezi olan Dimyat'ı ele geçirmek için hareket etti. Kenti hızla ele geçirdikten sonra, kardeşi Artois'li Robert'in önerisi üzerine İskenderiye'yi hedef alarak ilerledi. Ancak, Eyyubi hükümdarı Turan Şah tarafından Şubat 1250'de Mansure'de bir tuzakla karşılaştı ve ordusu bozguna uğradı; kardeşi öldü, kendisi tutsak düştü. IX. Louis, Dimyat'ı geri vermek ve büyük bir fidye ödemek karşılığında serbest bırakıldıktan sonra, Mayıs 1250'de Suriye'ye geçti. Orada geçirdiği dört yıl boyunca önceki Haçlı seferlerinde ele geçirilen kaleleri güçlendirdi ve Müslümanlar'ın elinden kurtardığı Hristiyan tutsakları bu yerleşim bölgelerine yerleştirmeye çalıştı. Annesi Blanche'in Kasım 1252'de ölümünün ardından, Nisan 1254'te Fransa'ya döndü.

İç politikası

IX. Louis, Fransa'ya döndükten sonra devlet ve toplum düzenini sağlamak için bir dizi reform gerçekleştirdi. Bu reformların bazıları şunlardı:

Halkın şikayetlerini dinlemek ve krallık görevlilerinin yolsuzluklarına son vermek için ülkenin her yanına görevliler gönderdi.

Rüşvet ve yolsuzluğa karşı sıkı denetimler getirerek adaleti sağlamaya çalıştı.

Fuhuş, kumar, küfür ve düellolar gibi uygulamaları yasaklayan fermanlar yayımladı.

Feodal mahkemelerde alınan kararların kraliyet mahkemelerinde temyiz edilebilmesini sağladı.

Feodal derebeylerinin yanı sıra özel görevliler ve uzmanların katılımıyla saray oturumları düzenledi ve bu oturumlar parlement adı verilen bir tür meclisin oluşmasına zemin hazırladı.

Ülke genelinde tek bir para sistemini kurmak için altın ve gümüş sikkelerin gerçek değerlerine göre basılmasını sağladı.

Dış politikası

IX. Louis, Hristiyan dünyasında sürekli barışı savunarak ünlendi. Fransa'ya düşmanca bir tutum izleyen III. Henry ile ilişkilerini düzeltmek amacıyla 1254'te barış görüşmelerine başladı. Bu görüşmeler sonucunda Aralık 1259'da imzalanan Paris Antlaşması ile III. Henry'nin Akitanya dükü unvanını alarak Fransa Krallığı'na bağlılığını kabul etmesini ve Normandiya'daki tüm hak iddialarından vazgeçmesini sağladı. Buna karşılık olarak İngiltere'ye Perigord'u ve Limousin'i bıraktı. Bu antlaşma, Fransa Kralı II. Philippe ile İngiltere Kralı John'un döneminden beri devam eden anlaşmazlığı sona erdirdi.

1258'de Aragon kralıyla imzaladığı Corbeil Antlaşması ile Aragon'un Fransa topraklarındaki hak iddialarından vazgeçmesini sağladı. Karşılığında ise Aragon, Katolonya'daki tüm haklarından vazgeçti. Bu antlaşmalar IX. Louis'e Hristiyan dünyasında büyük bir saygınlık kazandırdı ve Avrupa'da çıkan birçok anlaşmazlıkta hakemlik yapmasını sağladı.

IX. Louis, Flandre Kontluğu'nda sürmekte olan veraset savaşının barışla sonuçlanmasına yardımcı oldu ve 1264'te III. Henry ile ona karşı ayaklanan İngiliz lordları arasında barış sağlanmasında önemli bir rol oynadı.

Ayrıca, Hristiyanlar tarafından kutsal bir emanet olarak kabul edilen Dikenli Taç'ı büyük bir para karşılığında İstanbul'daki Latin İmparatoru II. Baudouin'den satın alarak yeni yaptırdığı ünlü Saint-Chapelle Kilisesi'ne yerleştirdi. Bu hamleler IX. Louis'in adalet ve barış için gösterdiği çabalara bir örnektir.

VII. Haçlı seferi

IX. Louis, Kudüs'e yeni bir Haçlı seferi düzenlemeyi planladığında, bu tasarı saray çevresi ve feodal derebeyleri tarafından hoş karşılanmadı. Yakınları, bu girişimin çılgınlık olacağı uyarısında bulundu. Ancak, uyarıları dinlemeyerek Temmuz 1270'te VIII. Haçlı seferini başlatmak üzere Aigues-Mortes'tan denize açıldı. Bu seferde Tunus'u alarak bir üs kurmayı ve oradan Mısır'a yönelmeyi hedefledi. Ancak, Kartaca'ya çıktıktan sonra ortaya çıkan bir veba salgını ordusunu etkiledi ve kendisi de aynı tarihte vebadan öldü. Yerine oğlu III. Philippe (1245-1285) geçti. 1297'de Papa VII. Bonifacius tarafından aziz ilan edildi.

IX. Louis, kralın Tanrı'nın yeryüzündeki en yüce yargıcı olması gerektiği inancını benimsemişti. Din ilkelerine dayalı adil bir yönetim biçimi kurmaya çalışırken feodal derebeylerini kendisine bağlayarak merkezileşme yönünde önemli adımlar attı. İktidarı sırasında Paris, Vincennes ve Saint-Germain'de büyük yapılar inşa ettirdi ve kültür ile sanat etkinliklerinin gelişmesini teşvik etti. Paris Üniversitesi, yabancı öğrencilerin eğitim aldığı ve yabancı bilim adamlarının ders verdiği önemli bir kültür ve bilim merkezi haline geldi.