LOVETT, William (1800-1877)
İngiliz siyaset adamı. Chartist hareket içinde ılımlı mücadele yöntemlerini savunmuştur.
8 Mayıs 1800’de Penzance yakınlarındaki New-lyn’de doğdu, 8 Ağustos 1877’de Londra’da öldü. Önce bir halatçının yanında çırak olarak çalıştıktan sonra 1821’de Londra’ya giderek marangozluk yapmaya başladı. Kendi kendine iktisat ve siyaset bilimi üzerinde çalıştı.
Lovett, İngiltere’de Sanayi Devrimi’nin yol açtığı yoksullaşmaya tepki duyarak kooperatifleri toplumun adım adım sosyalizme dönüştürülmesinin bir aracı olarak gören Robert Owen’m düşüncelerinden etkilendi. 1820’lerde onun katkısıyla yoksulluğa karşı bir mücadele aracı olarak yaygınlaşan kooperatif hareketi içinde yer aldı. 1829’da ilk işçi sınıfı örgütlerinden olan Kooperatif Bilgisinin Yaygınlaştırılması İçin İngiliz Derneği’nin onursal sekreteri seçildi.
Lovett binlerce emekçinin genel oy hakkı ve parlamento reformu istekleriyle harekete geçmelerinin ardından 1836 da kurulan Londra Çalışanlar Demeği’nin örgütleyicileri arasında yer aldı. 1837’de parlamentoya halkın isteklerini içeren bir program (Charter) sunan bu dernek, Chartist Hareket’in ilk örgütü oldu. Kısa zaman sonra Londra Çalışanlar Derneği içinde izlenecek yöntem konusunda görüş ayrılıkları çıktı. “Manevi Güç” grubu olarak adlandırılan Lovett ve izleyicileri, halkın tüm kesimlerinin desteğini alarak bildiriyi barışçı yöntemlerle kabul ettirmek gerektiğini savunurken, “Maddi Güç” grubu olarak adlandırılan O’Connor yanlıları ise zaferin silahla kazanılacağına inanmaktaydı. Örgüt içinde etkisi azalan Lovett, yine de 1839’daki ilk Chartist Kongre’nin sekreterliğini yaptı. Kongrenin Mayıs ayında Birmingham’a taşınmasından sonra bir Chartist ayaklanma olunca Lovett tutuklandı, 12 ay hapis cezasına mahkûm olarak Warwick cezaevinde yattı. Orada aynı gerekçeyle tutuklu bulunan John Collins ile birlikte Cbartism: a New Organization of the People (“Chartizm: Halkın Yeni Bir Örgütü”) adlı kitabı yazdı. Bu kitabın, siyasal mücadeleden çok ahlaksal eğitime önem veren yaklaşımı O’Connor ve
diğer Chartist önderler tarafından ihanet olarak değerlendirildi.
Lovett 1840’ta Ulusal Charter Birliği’nin kurularak dağınık grupların birleştiği yıl, Chartist hareketten çekildi. 1841’de Halkın Siyasal ve Toplumsal İlerlemesini Sağlamak İçin Ulusal Demek’i kurdu. 1857’den sonra işçi kökenli öğrenciler için ders kitapları yazdı.
• YAPITLAR (başlıca): Chartism; a New Organization of the People, 1840, (“Chartizm; Halkın Yeni Bir Örgütü”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi