ALTAY, Fahrettin (1880-1974)
Türk komutan. Kurtuluş Savaşı’nda Süvari Kolordusu’nun komutanlığını yapmıştır.
İşkodra’da doğdu. İstanbul’da öldü. 1899’da Harp Okulu’nu, 1902’de de Harp Akademisi’ni bitirdi. I. Dünya Savaşı’nda Çanakkale, Romanya ve Filistin cephelerinde çarpıştı. Kurtuluş Savaşı başladığında albay olan Altay, Konya’da 12. kolordu komutanıydı. Ege Bölgesi’ndeki direnişçilere yardım ettiği için Harbiye Nezareti ile arası açıldı. Mustafa Kemal’ in saflarına katıldı. Bu nedenle İstanbul Hükümeti’nce idama mahkûm edildi. Eskişehir-Kütahya Sa-vaşları’nın ardından Ankara Hükümeti’nce generalliğe yükseltilerek V. kolordu. komutanlığına atandı. Ağustos 1922’de komuta ettiği bu süvari birliğiyle Büyük Taarruz öncesi Yunan hatlarının gerisine sızarak, Yunanlılar’ın geri çekilmesini sağladı. Fahrettin Paşa’nın komuta ettiği V.Kolordu, Başkumandanlık Meydan Savaşı’nın ardından Yunanlılar’ı Ege’ye dek süren ve İzmir’e ilk giren güçtür.
Büyük Millet Meclisi’nin birinci döneminde Mersin, ikinci döneminde de İzmir milletvekilliği yaptı. Asker milletvekillerinin iki görevden birini seçmesi yolundaki karar üzerine, Ekim 1924’te milletvekilliğinden çekildi. II. Ordu müfettişliğine atandı. 1933’te I. Ordu müfettişi oldu ve bu görevi on yıl sürdürdü. Bu arada orgeneral rütbesine yükseldi. 1945’te emekliye ayrıldı. 1946-1950 yılları arasında Burdur milletvekili olarak mecliste bulundu. Daha sonra siyasal yaşamdan çekildi. Fahrettin Altay’ın anılarını topladığı çeşitli kitapları vardır.
• YAPITLAR: Türkiye istiklâl Muharebatı’nda Süvari Kolordusunun Harekâtı, 1925; istiklâl Harbimizde Süvari Kolordusu, 1949; İslam Dini, 1959; On Yıl Savaş ve Sonrası 1912-1922, 1970.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi