GUDEA (İÖ 22.yy)
Sümer devlet adamı. Lagaş kent devletinin yöneticisidir.
Yaşamıyla ilgili ayrıntılı bilgi yoktur. Yaklaşık İÖ 3000 yıllarında Akadlar’m Güney Mezopotamya’ daki egemenliğini izleyen Yeni Sümer döneminde yaşamıştır. Yaklaşık İÖ 2100 yıllarında, Güney Mezopotamya’daki Lagaş kent devletinde hüküm sürmüştür. Ayrıca, Ur ve Nippur kentlerine de egemen olmuş ve Elam ülkesinin bazı bölümlerini yönetimi altına almıştır.
Gudea döneminde Lagaş en parlak çağını yaşamıştır. Kent bir ticaret merkezi olarak eski önemini yeniden kazanmış ve zenginleşmiştir. Özellikle kültür alanında büyük gelişmeler sağlanmış, Akad işgalinden önceki Sümer kültürü canlandırılmış ve geliştirilmiştir. Sümer edebiyatının doruk noktasına ulaştığı bu döneme ilişkin belgeler Sümerce ile yazılmış en uzun düz yazılar arasındadır. Yapı alanında da, başka ülkelerden getirtilen taş ve ahşap gibi yeni malzemelerin kullanılmaya başlanmasıyla büyük bir gelişme sağlanmıştır. Tapmak yapımına özel önem verilmiş ve Gudea tarafından Lagaş’ın en büyük tapınağı yaptırılmıştır.
Gudea döneminden günümüze birçok tablet, silindir mühür, heykel ve tapmak kalmıştır. Bunlar arasında Gudea’yı dua ederken gösteren heykeller çok ünlüdür.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi