FUÇİK, Julius (1903-1943)
Çekoslovak gazeteci ve eylem adamı. Darağacından Notlar adlı kitabıyla tüm dünyada yankılar uyandırmıştır.
23 Şubat 1903’te Prag’da doğdu, 8 Eylül 1943’te Berlin’de öldü. Daha öğrencilik yıllarında siyasal çalışmalara katıldı, yazılar yazmaya başladı. Bir yandan Trovba, Rude Pravo ve Halo Noviny gibi komünist gazetelerde makaleler yayımlarken, bir yandan da yeraltı çalışmalarını sürdürdü. 1930’da gizli olarak Sovyetler Birliği’ne gitti. 1934’teki ikinci gidişinde bu ülkede iki yıl kaldı, Orta Asya’yı dolaştı. Çekoslovakya’nın Almanlar tarafından işgali üzerine Komünist Yeraltı Hareketi’nin önderlerinden biri olarak illegal yayınlar çıkardı ve yönetti. 1942’de tutuklandı, on sekiz ay süren tutukluluğunun ardından Berlin’de idam edildi.
Fuçik, tutukevinde kaldığı süre içinde yazdığı ve yaşamının bu son dönemindeki izlenimlerini içeren Reportaz psana na opratçe (Darağacından Notlar) adlı kitabını tek tek sayfalar halinde dışarı kaçırdı. Ölümünden iki yıl sonra yayımlanan bu kitap birçok dile çevrildi ve geniş yankılar uyandırdı. Bu, tutukevindeki koşulları, işkenceyi, işbirlikçi Çekoslovakyalılar’ı ve tüm umutları sönmüş bir hükümlünün yine de son ana kadar mücadelesini sürdürmesini yalın, ama etkili bir dille aktaran bir direniş destanıdır. En umutsuz koşullarda bile gerçekleşen dayanışma ve direniş anlayışı kitabın özünü oluşturur.
• YAPITLAR (başlıca): Reportaz psana na opratçe, (ö.s.), 1945, (Darağacından Notlar).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi