GRAU SAN MARTIN, Ramon (1881-1969)
Kübalı devlet adamı. 1933-1934 ve 1944-1948 arası devlet başkanlığı yapmıştır.
13 Eylül 1881’de Küba’da Pinar del Rio’da doğdu, 28 Haziran 1969’da Havana’da öldü. Varlıklı bir tütün üreticisinin oğludur. 1908’de Havana Üni-versitesi’ni bitirerek tıp doktoru oldu. Daha sonra tıp konusundaki bilgisini artırmak için Fransa, İtalya ve Ispanya’ya gitti. 1921’de Havana Üniversitesi’nde fizyoloji profesörü oldu, Tıp Fakültesi’nde dekanlık da yapan Grau San Martin’in fizyoloji konusunda bir ders kitabı ve tıpla ilgili çeşitli yazıları vardır.
Machado’nun diktatörlüğüne karşı, 1920’lerin sonlarında başlayan protesto hareketlerine katıldı. 1931’de tutuklandı ve ardından ABD’ye sürgüne gönderildi. Machado’nun 1933’te devrilmesinden sonra kurulan Cespedes hükümetinin, Batista’mn önderlik ettiği bir ayaklanmayla yıkılmasından sonra Eylül’de kurulan beş kişilik cuntada yer aldı ve geçici devlet başkanlığına getirildi. Kurduğu hükümetin yabancı sermayeye karşı ve milliyetçi olduğunu açıkladı. 1901’de anayasaya konan ve ABD’ye Küba’nın iç ve dış ilişkilerinde söz sahibi olma hakkı tanıyan maddelerin kaldırılmasını istedi. ABD, Grau San Martin hükümetini tanımayacağını açıkladı. ABD tarafından tanınmamanın doğuracağı sonuçlardan korkanların muhalefeti nedeniyle 14 Ocak 1934’te Batista tarafından istifaya zorlandı. Daha sonra sürgüne gönderildi ve sürgünde iken yeni kurulan milliyetçi Küba Devrimci Partisi’nin (Autentico) başkanlığına getirildi.
1939’da Küba’ya dönen Grau San Martin, 1940 başkanlık seçiminde Batista karşısında yenildiyse de, 1944’te devlet başkanı seçildi. Küba Devrimci Partisi’ nin programı doğrultusunda sosyal güvenliğin sağlanması, eğitim olanaklarının artırılması, tarım reformu yapılması ve sanayileşmenin özendirilmesi doğrultusunda girişimlerde bulundu. Ancak II.Dünya Savaşı’ndan sonra şeker fiyatlarının yükselmesiyle Küba’nın en temel dışsatım ürünü olan şekerden sağlanan gelir, küçük bir azınlığın servetini artırdı. Grau, bozulan gelir dağılımı ve artan yoksulluk karşısında çözümsüz kaldı.
1948’de başkanlık süresini tamamladı. 1948 seçimlerinde, Autentico’nun başkan adayı Carlos Prio Socarras’ı destekledi. 1954 ve 1958 seçimlerinde başkanlığa adaylığını koydu, ancak seçimlere hile karıştırıldığım ileri sürerek adaylıktan çekildi. 1959’da Fidel Castro önderliğinde gerçekleştirilen devrimden sonra, siyasi yaşamdan çekildi.
• YAPITLAR (başlıca): La Revolucion Cubana ante Amerika, (“Amerika’ya Göre Küba Devrimi”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi