GÜNEŞ, Turan (1922-1982)
Türk siyaset adamı. Hürriyet Partisi’nin kurucularından ve eski dışişleri bakanlarındandır.
Kandıra’da doğdu, 9 Nisan 1982’de İzmir’e giderken gemide öldü. Ortaöğrenimini İstanbul Galatasaray Lisesi’nde tamamladı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdikten sonra, Fransa’da Paris Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde doktora yaptı. 1951’de İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde asistan olarak göreve başlayan Güneş, 1954’te aynı fakültede doçent, 1965’te Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde (SBF) idare hukuku profesörü oldu.
Siyasal yaşamına 1947’de Kandıra’da Demokrat Parti’nin kurucuları arasında yer alarak başlayan Güneş, 1954 genel seçimlerinde aynı partiden Kocaeli milletvekili olarak TBMM’ye girdi. Bir süre sonra parti yönetimini eleştirmeye başladı. Basına “ispat hakkı” tanınmasını isteyen öbür arkadaşlarıyla birlikte 1955’te Demokrat Parti’den çıkarıldı. Ardından Hürriyet Partisi’nin kurucuları arasında yer aldı ve bu partinin genel sekreterliğinde bulundu. 1959’da Cumhuriyet Halk Partisi’ne girerek, merkez yönetim kurulu üyeliğine seçildi.
27 Mayıs 1960’tan sonra oluşturulan Kurucu Meclis’eKocaeli temsilcisi olarak katıldı. 1961 Anaya-sası’nı: hazırlayan komisyonda görev aldı. Ancak 1961’de parlamentoya giremedi ve SBF’deki öğretim üyeliğine döndü. 1965’ten sonra CHP’de yeni bir görüş olarak beliren Ortanın Solu hareketini başlatıp, geliştiren grup içinde yer aldı. 1969’da CHP genel sekreter yardımcılığına getirildi. 1973 genel seçimlerinde Kocaeli milletvekili olarak yeniden parlamentoya giren Güneş, CHP-MSP koalisyonu hükümetinde dışişleri bakanı olarak görev yaptı. Bakanlığı sırasında yapılan Kıbrıs Barış Harekâtı sonunda düzenlenen Cenevre görüşmelerinde Türkiye’yi temsil etti. 1977 genel seçimlerinde de Kocaeli milletvekili seçilen Güneş, CHP’nin kurduğu ve güvenoyu alamayan azınlık hükümetinde devlet bakanı ve başbakan yardımcılığı görevinde bulundu.
Türk siyasal yaşamında alışılmışın dışında bir üsluba ve çok yanlı, renkli bir kişiliğe sahip olan Turan Güneş, değişik dönemlerde Avrupa Konseyi Meclisi üyeliğinde bulundu ve Siyasi İşler Komisyonu’nun başkanlığını yaptı.
• YAPITLAR (başlıca): Türk Pozitif Hukukunda Yürütme Organının Düzenleyici İşlemleri, 1965; Araba Devrilmeden Önce, (ö.s.), 1983.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi