ARMSTRONG, William (1810-1900)
İngiliz mühendis ve sanayici. Çeşitli hidrolik makineler yapmış, top teknolojisine önemli yenilikler getirmiştir.
William George Armstrong, 26 Kasım 1810’da Northumberland’da Newcastle upon Tyne’da doğdu. Hukuk öğrenimini bitirdikten sonra aynı kentte bir avukatın yanında staj yapmaya başladı, daha sonra ona ortak oldu. Ancak hidrolik makinelere daha çok ilgi duyduğu için, hukukla tüm ilişkisini keserek 1846’da hidrolik vinç üreten bir firma kurdu. 1850’lerde hidrolik makinelerin yanı sıra silah üretimine başlayan fabrikanın yaptığı yivli ve kuyruktan dolma toplar, önce İngiliz Ordusu’nda kullanıldı, ardından öteki Avrupa ülkelerine satıldı. “Elswick Engineworks” firması kısa sürede, Alman Krupp fabrikalarından sonra Avrupa’nın ağır silah üreten bellibaşlı kuruluşları arasına girmişti. 1882’de gemi yapımını başlatan, 1897’de de şirketini Avruna’nın büyük silah fabrikalarından Joseph Withwork and Co. ile birleştiren Armstrong, 1859’da “Sir”, 1887’de “Lord” unvanları aldı. 27 Aralık 1900’de Cragside’da öldü.
15. yy’a değin yapılan topların atış menzili ancak 100 m kadardı ve namlu tek parça olmadığı için yaklaşık on atıştan sonra parçalanıyordu. Tunçtan döküm tekniğinin gelişmesi namlunun dayanıklılığını büyük ölçüde artırırken, namlunun iç yüzeyine eklenen yivler de merminin, hedeften daha az saparak daha uzağa gitmesini sağladı. Ancak, yivli namlu sistemi 18. yy’a değin yalnızca hafif silahlara uygulanabilmiş, toplarda başarılı olmamıştı. Armstrong, sağlam olması için çelikten yaptığı namlunun içine dövme demirden bir sarmalı yerleştirerek kaynakladı. Aynı yöntemi ondan önce Alman, Fransız ve Amerikalı mühendisler de denemişti, ama Armstrong’un 1854’te New Castle düküne sunduğu top, hem sağlamlığı hem de gülleyi saptırmadan fırlatma özelliğiyle hepsinden başarılı oldu. Yivli namlu, gülle denilen yuvarlak mermilerin yerine toplarda da sivri uçlu silindir mermilerin kullanılmasını sağladı. Merminin havada ilerlemesini kolaylaştıran ve delme gücünü artıran bu yeni biçim, topların etkisini artırdı. Armstrong, zaman kaybına yol açan ağızdan doldurma yerine tüfeklerdeki kuyruktan doldurma yöntemini uygulayarak topçuluğun bir başka sorununu da çözümledi.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi