BAYSUNGUR (1397-1433)
Timurlu devlet adamı. Bilginleri ve sanatçıları korumasıyla tanınmıştır.
Gıyaseddin Baysungur 15 Eylül 1397’de Herat’ta doğdu. 20 Aralık 1433’te aynı yerde öldü. Şahruh Mirza’nın oğlu, Timur’un torunudur. Genç yaşta devlet işleriyle uğraşmaya başladı. 1414’te Tus, Nişa-bur ve Esterâbad illerinin genel valiliğine atandı. 1417’de Divan’da görev aldı ve veliaht oldu. 1420’de Tebriz, 1431’de yeniden Tus, Nişabur ve Esterâbad genel valisi oldu.
Baysungur babasının seferde olduğu zamanlar ona vekâlet etti. Yetenekli bir yönetici olan Baysungur, içkiye olan aşırı düşkünlüğü yüzünden genç yaşta öldü.
Baysungur yöneticiliğinin yanı sıra sanat ve edebiyata olan ilgisiyle de tanınmıştır. İyi bir hattat olan Baysungur, Firdevsî’nin Şahnâme’sinin çeşitli nüshalarını bir araya getirerek düzenlemiş ve başına da kendi yazdığı Firdevsî’niıı yaşamöyküsünü eklemiştir.
Genel valiliği sırasında Herat’taki özel kütüphanesine dönemin en seçkin ressam, hattat, minyatürcü ve ciltçilerini toplayarak bir tür sanat akademisi oluşturmuştur. Bu sanatçılar çalışmalarında çoğu kez Baysunguri adını kullanmışlardır.
Baysungur tarihle de ilgilenmiş, tarihçileri korumuştur. Tarihçi Hafız Ebrû’yu genel bir tarih yazmakla görevlendirmiş, Türk, Moğol ve İslam tarihini kapsayan bu yapıt Ziibdetü’t-Tevarih-i Baysunguri adıyla anılmıştır.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi