HARDY, Godfrey Harold (1877-1947)
İngiliz matematik bilgini. Topluluk genetiğinin temel ilkesini oluşturan Hardy-Weinberg yasasıyla tanınır.
7 Şubat 1877’de Cranleight’de doğdu, 1 Aralık 1947’de Cambridge’de öldü. Zeki ve matematiğe yatkın kişiler olan anne ve babasının sağladığı aydın bir ortamda büyüdü. Sırasıyla Cranleigh School, Winchester College ve Cambridge’deki Trinity College’da okudu. 1900’de Trinity College’m üyeliğine seçildi. 1912’de J.E. Littlewood ile birlite yaptığı çalışmalarını yayımlamaya başladı. 1914’te ders vermeye başladığı ve 1919’da Oxford Üniversitesi’nin geometri kürsüsüne atanmasıyla ayrıldığı Cambridge Üniversitesi’ne 1931’de, saf matematik profesörü olarak dönen Hardy, yaşamının kalan bölümünü bu görevde geçirdi.
Hardy 1900 ile 1911 yılları arasında analize ilişkin pek çok makale ve A Course of Pure Mathematics (“Saf Matematik Dersleri”) adlı bir ders kitabı yayımladı. 1908’de, Alman hekim Weinberg ile eşzamanlı fakat ondan bağımsız olarak, topluluk genetiği için önemli bir cebirsel eşitlik elde etti. Bugün Hardy-Weinberg yasası olarak anılan ve dış etkilerin yokluğunda bir topluluktaki baskın ve çekinik genlerin oranının değişmezliğini gösteren bu eşitlik, doğal ayıklanmanın evrimde oynadığı temel rolü vurguladığı kadar sakat doğumların ortaya çıkması olasılığının ya da radyasyon ve zararlı değşi-nimlerin kuşaklar boyunca etkilerinin hesaplanmasına olanak sağlaması bakımından da önem taşımaktadır.
Hardy, Littlewood ile 35 yıl sürdürdüğü bilimsel işbirliği boyunca, Diophantos çözümlemesi, ıraksak seriler, Fourier serileri, Riemann zekâ fonksiyonu ve asal sayıların dağılımı gibi konularda yüze yakın araştırma yayımladı. 1913’te, kendisine bir mektup yazan matematik tarihinin en ilginç kişiliklerinden birisi olan Ramanujan’ın matematik yeteneğini keşfetti. Kendi kendisini eğitmiş yoksul bir Hintli olan Ramanujan’ı ertesi yıl İngiltere’ye çağırdı ve bir yandan Ramanujan’ın matematik bilgilerindeki eksiklikleri giderirken bir yandan da onunla ortak araştırmalar yaptı. Bu iki matematikçi Ramanujan’ın giderek bozulan sağlığı nedeniyle ülkesine döndüğü 1917’ye değin, sayı kuramına ilişkin pek çok araştırma gerçekleştirdiler.
Döneminin en önemli İngiliz matematikçisi olarak bilinen Hardy’nin çalışmaları, matematikte teknik yetkinliğin seçkin örnekleri arasında yer alır.
• YAPITLAR (başlıca): A Course of Pure Mathematics, 1908; (“Saf Matematik Dersleri”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi