BENAVENTE, Jacinto (1866-1954)
İspanyol oyun yazarı. Toplumsal eleştiriye yönelik oyunlarıyla çağdaş İspanyol tiyatrosunu etkilemiştir.
Jacinto Benavente y Martinez 12 Ağustos 1866’da Madrid’de doğdu. Bir doktorun oğluydu. 1894’te oyun yazmaya başladı. Toplumdaki üst ve orta sınıflara yöneltilmiş bir taşlama olan El nida ajeno (“Yabancı Yuva”) adlı ilk komedyasıyla tanındı. Bir süre oyunculuk ve sirk palyaçoluğu yaptı. 1909’da Madrid Çocuk Tiyatrosu’nu kurdu. 1922’de Nobel
Edebiyat Ödülü’nü aldı. 1928’de İspanya’da monarşinin yıkılacağım anlatan oyunu Para el cielo y los altanes (“Cennet ve Kilise İçin”) zamanın diktacı hükümeti tarafından yasaklandı. Benavente İspanya İç Savaşı sırasında bir süre tutuklandı. 14 Temmuz 1954’te Madrid’de öldü.
Başyapıtı sayılan Los interesescreados(“Çıkarcılık Bağları”) 16. yy Italyan halk tiyatrosu commedia deli’ arte ile geleneksel İspanyol tiyatrosunun bir bileşimidir. Oyun, büyük kentte zengin olmak için çabalayan iki yoksul gencin öyküsü çevresinde toplumdaki çıkar ilişkilerini irdeler ve Benavente’nin, dünyayı ancak estetik değerlerle sevginin yaşanabilir kıldığı biçimindeki yaşam görüşünü dile getirir. Benavente’nin karamsar ve kuşkucu tavrının olduğu kadar, hiciv dolu hüzünlü ve şiirsel üslubunun da iyi bir örneğidir. La malquerida ise (“Sevilmeyen Kadın”) bir tragedyadır; bir köylü kızının üvey babasına duyduğu aşkı konu ederken, tutku ve baskı temalarını Freud’cu bir biçimde ele alır.
Benavente 150’yi aşkın oyun yazmıştır. Toplumsal eleştiriye yönelen ve olay örgüsünden çok diyaloğa ağırlık veren oyunlarıyla ve komedyayı melodrama yeğleyen tiyatro anlayışıyla çağdaş İspanyol tiyatrosunu etkilemiştir. Oyun yazarlığının yanı sıra, İbsen, Shakespeare ve Moliere’den çeviriler yapmış, 19. yy sonu 20. yy başı Avrupa düşünce ve edebiyat akımlarını İspanya’da tanıtmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): El nido ajeno, 1894, (“Yabancı Yuva”); Gente conocida, 1896, (“Seçkinler”); La noche de sabado, 1903, (“Cumartesi Gecesi”); Los intereses creados, 1907, (“Çıkarcılık Bağları”); Senora ama, 1908; La malquerida, 1913,(“Sevilmeyen Kadın”);P<zra elcieloy los altanes, 1928, (“Cennet ve Kilise İçin”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi