HAMPDEN, John (1594-1643)
Ingiliz siyaset adamı. Kral I.Charles’a karşı yürütülen parlamenter muhalefetin önderlerindendir.
Londra’da doğdu, 24 Haziran 1643’te Oxfordshire bölgesinde Thame’de öldü. Cromwell’in kuzeni idi. Oxford’da Magdalen College’da öğrenim gördü. Buckinghamshire bölgesinin en büyük toprak sahiplerinden biri olan Hampden, 1621’de Avam Kamarası’na girdi. Kralın yetkilerini sınırlandırmak isteyen Püriten muhalefet içinde yer aldı ve muhalefet önderlerinden John Eliot’ın yakın arkadaşı oldu. 1627’de kral tarafından parlamentonun onayı olmaksızın uygulamaya konulan zorunlu borçlanmaya karşı çıktığı için, bir yıl kadar hapis yattı. 1629’da I.Charles’ın parlamentoyu artık toplantıya çağırmayarak işlevine son vermesi üzerine Buckinghamshire’daki malikânesine çekildi.
1636’da kralın donanmasını güçlendirmek amacıyla, o zamana değin yalnızca kıyı kentlerinden toplanan gemi vergisini tüm. kentlerden toplamaya karar vermesi üzerine, vergi koymanın parlamentonun görevi olduğunu öne sürerek bu uygulamaya karşı çıktı. 1637’deki yargılanmasında 12 hâkimden 7’sinin kralı desteklemesi sonucu davayı kaybetti. Ancak bu olay onun ününü artırdı. Nisan 1640’ta kralın baskılar sonucu toplamak zorunda kaldığı, ancak 3 hafta sonra dağıttığı Kısa Parlamento’da ve Kasım’da toplanan Uzun Parlamento’da krala karşı yürütülen muhalefetin başlıca önderlerinden biri oldu. Kralın Ocak 1642’de Hampden ve John Pym’in de aralarında yer aldığı Avam Kamarası’nm 5 üyesini tutuklattırmaya kalkışması kralcılarla parlamenter güçler arasında Ağustos’ta başlayan iç savaşın en büyük nedenlerinden biri oldu. İç savaşta albay rütbesiyle çarpışan Hampden, Chalgrove Field’de omuzundan aldığı yaranın kangren olması sonucu öldü.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi