BEJART, Maurice (1927 – 22 Kasım 2007)
Fransız koreograf, dansçı ve bale yönetmeni. Uzak Doğu etkileriyle dolu bir mistizmin baledeki sözcüsü olarak tanınır.
1 Ocak 1927’de Marsilya’da doğdu. Paris’te ve Londra’da çeşitli ünlü bale eğitmenleriyle çalıştı. 1945-1947 yıllarında Schwarz (1910), Charrat (1924), Roland Petit gibi dansçılarla birlikte turnelere çıktı. 1949-1950 arasında Inglesby’nin (1918) kurduğu Uluslararası Bale ile, 1950-1952 arasında ise İsveç Kraliyet Balesi ile dans etti,1953’te yazar Jean Laurent ile birlikte Les Ballets de l’Etoile adlı topluluğu kurdu. 1957’de Ballet-Theâtre de Paris’ye dönüşen bu topluluğun sanat yönetmeni ve başdansçısı oldu. 1960’ta Yirminci Yüzyıl Balesi’ni kurdu ve yönetmenliğini yaptı. Bu topluluk, Brüksel’deki düzenli gösterileri ve uluslararası turneleriyle kısa zamanda dünyanın başta gelen balelerinden biri olarak ün kazandı. Bejart’m aldığı birçok ödül arasında 1965’teki Paris Dans Festivali Koreografi Ödülü ve 1974’teki” Erasmus Ödülü vardır.
1955’te koreografisini hazırladığı Symphonie po-ur Homme Seul (“Yalnız Bir Adam İçin Senfoni”) dışavurumcu bale anlayışının bir örneğidir. 1959’da Stravinski’nin müziğiyle hazırladığı Bahar Ayini, Bejart’m ilk dönem çalışmaları arasında en tanınanla-rındandır. Bejart, Paris Operası için 1964’te Berlioz’ un Faust’un Lanetlenip’ni, 1970’te Stravinski’nin Ateşkuşu’nu hazırladı. Daha sonraki yapıtlarında Uzak Doğu dans ve düşüncesinden etkilenerek balede mistizmin sözcülüğünü yaptı. 1968’de Bakbti, \97\’dekıNijinsky,Clown de Dieu (“Tanrı’nın Palyaçosu Nijinsky”) ve 1973’teki Golestan-Garden of Roses (“Gülistan”) bu türün örneklerindendir. 1971’de Bach’m müziğiyle hazırladığı Offrande cho-regraphique (“Koreografik Sunu”) hem klasik dans motiflerinden, hem de bunların yanı sıra bir parodi niteliğinde gelişen modern dans motiflerinden oluşur. Bejart ayrıca Richard Wagner’in yapıtlarına da büyük ilgi duymuş, onun müziğiyle çeşitli koreografiler hazırlamıştır. 1963’te yazdığı Matbilde ou le Temps perdu (“Mathilde ya da Yitik Zaman”) adlı romanı da yine bu ilginin bir ürünüdür.
1985’te Yarasa operetini sahneledi. 1987’de topluluğuyla birlikte Brüksel’den Lausanne’a taşındı ve topluluğun adı Bejart Ballet Lausanne olarak değişti. 1988’de Türkiye’ye gelerek İstanbul Festivali çerçevesinde gösteriler verdi.
Bejart dansın görsel müzik olduğu düşüncesinden hareketle, balede bir müzik-söz-dans bireşimine yönelmiştir. Balenin, insanlığın umut ve düşüncelerini dile getiren bir tür ayın olduğunu ileri sürmüştür. Dansın, tarih boyunca hiç değişmemiş ve tüm dünyada avnı kalmış niteliklerim korumasını ve folklorik özelliklerinden sıyrılarak evrensel bir dil geliştirmesini savunmuştur.
• YAPITLAR (başlıca): Koreografi ve Yönetim: Symphonie pour un Homme Seul, müz. P.Henry,1955, (“Yalnız Bir Adam için Senfoni”); Bahar Ayini, müz. Stravinski, 1959; Yedi Ölümcül Günah, müz. K. Weill, 1961; Faust’un Lanetlenip, müz. Berlioz, 1964; Şen Dul, Müz. Lehar, 1963; Venusberg, müz. Wagner, 1965; Mathilde, müz. Wagner, 1965; Bakbti, 1968; Baudelaire, müz. Wagner ve Debussy, 1968; Les Vainqueurs, müz. Wagner, 1969, (“Galipler”); Ateşkuşu, müz. Stravinski, 1970; Nijinsky, Clozi’n de Dieu, 1971, (“Tanrı’nm Palyaçosu Nijinsky”); Offrande choregraphique, müz. Bach, 1971, (“Koreografik Sunu”)-,Golestan-Garden of Roses, 1973, (“Gülistan”). Roman: Mathilde ou le Temps perdu, 1963, (“Mathilde ya da Yitik Zaman”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi