CIMAROSA, Domenico (1749-1801)
İtalyan,besteci. Güldürücü opera türündeki yapıtlarıyla tanınmıştır.
17 Aralık 1749’da, Napoli yakınlarındaki Aversa’da doğdu, 11 Ocak 1801’de Viyana’da öldü. Yoksul bir ailedendi. Müzik yeteneği farkedilerek, 1761’de, Napoli’deki Santa Maria di Loreto Konser-vatuvarı’na gönderildi. Burada, usta müzikçilerden müzik eğitimi aldı, dönemin önde gelen opera buffa (güldürücü opera) bestecisi olan Niccclö Piccini’nin de öğrencisi oldu.
Cimarosa’nm 1772’de yazdığı ve aynı yıl Napoli’ de sahnelenen ilk operası Le stravaganze del conte (“Kontun Tuhaflıkları”), büyük bir başarı kazandı ve bestecinin tanınmasını sağladı, izleyen yıllarda da, yüksek bir verimle, opera türünde pek çok ürün verdi.
Daha sonra St. Petersburg, Viyana ve Napoli saraylarında müzik yöneticisi ve besteci olarak görev alan Cimarosa, büyük bir saygınlık kazandı. Ancak, devrimci düşüncelere yakınlık duyması, durumunun sarsılmasına yol açtı. 1799’da Fransız Cumhuriyet Ordusu’nun Napoli’ye girişini coşkuyla karşıladı ve aynı yılın sonunda tutuklandı. Serbest kalınca Napoli’yi terketmeye karar verdi ve St. Petersburg’a gitmek üzere yola çıktı, ancak yolda öldü. Zehirlenmiş olduğuna ilişkin yaygın bir kanı vardır.
Doğal bir yetenekle ve büyük bir kolaylıkla besteleyen Cimarosa’nın müziği hemen hemen sadece Italyan tarzından etkilenmiştir. Operalarında ağırlıklı bir yeri olan melodi, her zaman konuyla bağlantılı bir yapıdadır. Operalarının yanı sıra kimi koro ya da çalgı yapıtlarında da, yeteneğinin, güldürü alanında yoğunlaştığı görülür. Bununla birlikte, asıl başarısını sahne müziğinde, özellikle güldürücü opera türünde ortaya koymuştur. Başyapıtı sayılan ‘II matrimonio segreto (“Gizli Evlilik”), bu türün en önemli ürünlerindendir. Ciddi operalarının melodik örgüsü zengin olmakla birlikte aynı başarı düzeyine ulaşmazlar. Bu bakımdan Cimarosa’nm önemi, güldürücü operayı olgunluk düzeyine ulaştırarak kendinden sonraki bestecileri yeni arayışlara yöneltmiş olmasıdır.
• YAPITLAR (başlıca): Opera: Le stravaganze del conte, 1772, (“Kontun Tuhaflıkları”); L’Italıana in Londra, 1778, (“Londra’da Italyan Bayan”); II matrimonio segreto, 1792, (“Gizli Evlilik”); Le astuzie femminili, 1794, (“Kadınların Entrikaları”). Vokal müzik: 3 oratoryo; kantatlar; missalar; motetler; requiemler; aryalar. Orkestra müziği: 7 senfoni. Harpsikord müziği: Sonatlar.
• KAYNAKLAR: G. Baımonti, II matrimonio segreto di Domenico Cimarosa, 1930; M. Tibaldi Chiesa, Cimarosa e d il suo tempo, 1939; R. Vitale, Domenico Cimarosa: la vita e le öpere, 1929.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi