URNE-JONES, Edward Coley (1833-1898)
İngiliz, ressam. Süslemeci bir incelikle çeşitli efsane konularını işlemiştir.
22 Ağustos 1833’te Birgmingham’da doğdu, 17 Haziran 1898’de Londra’da öldü. Exeter- College’da öğrenim gördüğü sıralarda şair ve ressam William Morris’le tanıştı ve Italyan resminde Raphael’den önce var olduğunu düşündükleri yalın ve dolaysız bir sanatı izleyen Rosetti, Millias ve Hunt gibi Pre-Raphaelit topluluğunun ileri gelen sanatçılarının yapıtlarını incelemek olanağını buldu. 1855’te yapıtlarına hayranlık duyduğu Rossetti ile tanıştı, onun önerisi üzerine Oxford Universitesi’nde sürdürdüğü öğrenciliği bırakarak ressam olmaya karar verdi. 1858’de yeniden Oxford’a dönerek Rossetti ile birlikte üniversitenin okuma salonunun süsleme çalışmalarına katıldı. 1859’da İtalya’ya gitti. Burada yakından incelediği Botticelli, Mantegna ve Signorelli gibi sanatçılardan çok etkilendi. 1862’de ünlü Ingiliz eleştirmeni John Ruskin ile birlikte ikinci kez İtalya’ ya gitti, orada Tintoretto’nun yapıtlarım kopya etti. Grosvenor Galerisi’nin 1877’deki açılışı sırasında çok sayıda yapıtı sergilenince kısa zamanda tanındı. 1882’de Paris’te açılan Uluslararası Çağdaş Sanat Sergisi’ne Fransız Hükümeti’nin çağrılısı olarak katılan tek İngiliz sanatçı oldu. “Uyuyan Güzel” öyküsünden yola çıkarak gerçekleştirdiği Briar Rose adlı resim dizisinin 1890’da Agnev’s Galerisi’nde sergilenmesi ününü iyice pekiştirdi. Resim dışında çeşitli süsleme çalışmaları ve vitray tasarımları da gerçekleştirdi. 1894’te Sir unvanını aldı.
Burne-Jones’un resimlerinin konulan Orta Çağ baladlarından. Yunan mitolojisinden, Morris’in The Earthly Paradise’ından (“Dünyasal Cennet”), Spencer ve Chaucer’m şiirlerinden ve Incil’den kaynaklanır. Üslubu, ilk yapıtlarında da görüldüğü gibi Rosetti’nin ve William Morris’in etkisi altındadır.
İtalya gezilerinden sonra resimlerine, özellikle kadın figürlerinin işlenişine, Botticelli’nin şiirsel süslemeciliği yansımıştır, bununla birlikte kişisel duyarlılığı kaybolmamıştır. Ancak yaşamının sonuna doğru bu duyarlık yok olmuş, üslubu katışıksız bir estetikçiliğe dönüşmüştür.
• YAPITLAR (başlıca): Clara von Bork, 1860; Başrahibe’ nin Öyküsii, 1869-1898; Değirmen, 1870; Pan ile Psykhe, 1872-1874; Altın Basamaklar, 1880; Kral Cophetua ve Dilenci Kız, 1884, Tate Galerisi, Londra; Yıkıntılar Arasında Aşk, 1894, Wightwich Malikânesi, Wolverhampton/İngiltere; Venüs’ün Aynası, 1898-1899.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi