DEAN, James (1931-1955)
ABD’li sinema oyuncusu. Kısa süren sinema yaşamında 1950’lerin gençleri tarafından ilahlaştırılmıştır.
James Byron, 8 Şubat 1931’de Indiana’da doğdu, 30 Eylül 1955’te öldü. Ortaokul ve lise öğreniminden sonra California’da oyunculuk eğitimi gördü. 1952’de New York’a giderek tiyatrolarda ve TV’de küçük roller almaya başladı. Broadway’deki başarıları üzerine, genç yetenekleri keşfetmekle ün yapan Elia Kazan onu Hollywood’a götürdü. 1955’te ilk büyük filmi olan East of Eden Az (Cennet Yolu) babasıyla arasındaki sevgi-nefret ilişkisinin acısını çeken genç rolüyle bir anda parladı. Aynı yıl çekilen Rebel Without a Cause (Asi Gençlik) 1950’li yılların huzursuz gençliğinin sorunlarını büyük bir çarpıcılıkla gündeme getirdi. Bu film, James Dean efsanesinin iyice büyümesine yol açtı. Ertesi yıl The Giant’dz (Devlerin Aşkı) canlandırdığı toprak sahibini, ilk gençliğinden yaşlılığına kadar büyük bir ayrıntı zenginliğiyle oynaması oyunculuğunun olgunlaşmaya başladığını gösteriyordu. Yaygın ününü daha da perçinleyecek olan Devlerin AşkTm tamamladığı gün kendi arabasıyla geçirdiği bir kazada öldü. James Dean bu üç filmiyle gençliğin huzursuzluklarını ve genç insanların dünyayla olan hesaplaşmalarını başarılı bir biçimde canlandırmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Oynadığı Filmler: East of Eden, 1955, (Cennet Yolu); Rebel Witkout a Cause, 1955, (Asi Gençlik); Giant, 1956, (Devlerin Aşkı).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi