SEGRE, Emilio Gino (1905 – 22 Nisan 1989, Lafayette, Kaliforniya) İtalyan asıllı ABD’li fizikçi. İlk yapay element olan teknetyumu bulmuş, an-tiprotonun varlığını deneysel olarak kanıtlayan fizikçilerden biri olmuştur.
1 Şubat 1905’te Roma yakınlarındaki Tivoli’de doğdu. Roma Üniversitesi’nde okudu. 1928’de Fermi’ nin ilk öğrencisi olarak doktorasını tamamladı, ertesi yıl aynı üniversitede öğretim üyesi oldu. 1936’ya kadar bu görevde kalarak Fermi’yle çalıştı. Roma’da Fermi’nin çevresinde oluşan genç fizikçiler grubunun giderek ağırlaşan siyasal ortam nedeniyle dağılması üzerine Segre de 1936’da Palermo Üniversitesi’ndeki Fizik Enstitüsü’nün yöneticisi oldu ve Roma’dan ayrıldı. 1938’de bir bilimsel ziyaret amacıyla ABD’de bulunduğu sırada Palermo Üniversitesi’ndeki görevine faşist yönetimce son verildi. 1938-1942 arasında Berkeley’deki California Üniversitesi’nde araştırmacı ve öğretim üyesi olarak çalışan Segre, 1942’de atom bombası yapımı amacıyla Manhattan Projesi çerçevesinde kurulan Los Alamos Laboratuvarı’nda grup başkanı oldu. 1944’te ABD vatandaşlığına geçti. 1946’da Los Alamos’tan ayrılarak California Üniversitesi’ne fizik profesörü olarak dönen Segre bu görevde 1972’ye değin kaldı. Aynı üniversitede emeritus profesörlüğü yaptı.
Segre 1934’ten sonra Fermi’nin nötron projesine katılarak 40 dolayında yeni yapay radyoaktif izotopun elde edilmesine ve nötronla bombardımanda yavaş nötronların çekirdek tepkimesi oluşturma bakımından çok daha etkili olduğunun bulunmasına katkıda bulundu. 1937’de Palermo’da iken döteronla bombardıman edilmiş molibdeni kimyasal analiz yoluyla inceleyerek 43 atom numaralı elementi buldu. Yapay olarak elde edilen ilk element olan bu elemente “teknetyum” adını veren Segre, 1940’ta California Üniversitesi’ndeki siklotronda çalışarak 85 atom numaralı astat elementini bulan grupta yer aldı. Aralarında Seaborg’un da bulunduğu bir başka araştırmacı grubu ile plütonyum-239’un bulunmasıyla sonuçlanan çalışmalara katıldı ve Pu-239 çekirdeğinin nötron bombardımanıyla bölünebileceğini belirledi. 1941’de gerçekleştirilen bu buluş beş yıl süreyle gizli tutulmuş, ilk denemede kullanılan ve Nagasaki’ye atılan atom bombalarında Pu-239 kullanılmıştı. Segre’nin fiziğe en büyük katkısı 1955’te Chamberlain ve bir grup deneysel fizikçiyle birlikte antiprotonu bulması oldu. 1932’de Anderson’un bulduğu antielektron’un (pozit-ron) ardından bulunan ilk antiparçacık olan antiprotonun oluşturulması için gereken çok yüksek enerji Berkeley’de yeni yapılan bevatron parçacık hızlandırıcısıyla elde edilebilmişti. Ağır çekirdeklerin bevatronda yüksek enerjili protonlarla bombardımanında oluşan tepkime ürünleri arasında enerji ve momentum ölçümleri yapılarak tanılanan antiprotonun bulunması dolayısıyla Segre ve Chamberlain 1959 Nobel Fizik Ödülü’nü paylaşmışlardır.
• YAPITLAR (başlıca): Nuclei and Particles, 1964, (“Çekirdekler ve Parçacıklar”); Enrico Fermi, Physicist, 1970, (“Fizikçi Enrico Fermi”); Personaggi e Scoperte nella Fisica Contem-porannea, 1976, (“Çağdaş Fizikte Kişiler ve Buluşlar”).
Türk Ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi