ROCHA, Glauber (1938-1981) Brezilyalı sinema yönetmeni. 1960’larda dünya sinemasında olay yaratan Yeni Sinema akımının önde gelen adlarından biridir.
14 Mart 1938’de Bahia bölgesinde Victoria da Conquista’da doğdu, 9 Eylül 1981’de öldü. Hukuk öğrenimi görmekteyken okulu yarım bırakıp sinema eleştirileri yazmaya başladı ve yönetmenliğe geçerek 0 Patıo adlı öncü bir denemeden ve Bahia üzerine gerçekleştirdiği bir belgeselden sonra, 1961’de, yirmi üç yaşındayken ilk uzun filmi Barravento’yu çevirdi. Ruy Guerra, Nelson Pereiro Dos Santos ve Carlos Diegues’in de aralarında bulunduğu genç sinemacılarla birlikte, köktenci bir sinema hareketinin ortaya çıkmasında ve önem kazanmasında rol oynadı. Yeni Sinema adı verilen bu akımın kuramcısı oldu. Yeni Sinemacılar yüzde 65’i okuma yazma bilmeyen, işsizliğin ve açlığın egemen olduğu Brezilya toplumunun sanatçıları olarak, filmlerinde öncelikle toplumsal yapıya ilişkin gerçekleri işleme gereğini duydular. Hareket gerçi çok uzun ömürlü olmadı, ama bütün dünyada büyük ilgi çekti.
Rocha, Brezilya’daki 1968 darbesinden sonra çalışmalarını başka ülkelerde sürdürdü. 1974’te Küba’da Brezilya tarihini ele alan bir filme girişti. 1975’te İtalya’da Claro’ya yaptı. 1977’lerde ise Brezilya’ya geri döndü. Yeni Sinemacılar artık filmleriyle dünyayı değiştirmekten söz etmiyorlardı. Coşkulu tutumları yerini daha ılımlı bir anlayışa bırakmıştı. Rocha, üç yıllık bir çalışmayla, L’cime de la terre (“Toprağın Yaşı”) adlı son filmini tamamladı. 1980 Venedik Film Şenliği’nde, ülkesindeki demokratik olmayan yönetimle uzlaşmış olmakla suçlandı.
Rocha, tek amacı kaçış olan, aldatıcı ve boş bir sinema yapmanın neredeyse cinayet olduğunu ileri sürmüştür. Filmlerinde folkloru, antropolojiyi ve siyasal başkaldiriyi lirik bir yapıda kaynaştırmış, özgün bir üslup ortaya koymuştur.
• YAPITLAR (başlıca): O Patio; Barravento, 1962; Deus e o diobo na terra do sol, 1964, (“Tanrı ve Şeytan Güneş Ülkesinde”); Terre en transe, 1967, (“Coşan Toprak”); Antonio das Mortes, 1969; Le lion a 7 tetes, 1970,(“7 Başlı Aslan”); Tetes coupees, 1970, (“Kesik Kafalar”); Historia do Brasil, (“Brezilya Tarihi”); Marcos Medeiros, 1974; Claro, 1975\ L’a-me de la terre, 1981, (“Toprağın Yaşı”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi