RUIZ DE ALARCÖN, Juan (Ykş. 1580-1634) İspanyol oyun yazarı. Karakter incelemesine yönelik oyunlarıyla tanınmıştır.
Juan Ruiz de Alarcon y Mendoza 1580 ya da 1581’de, Mexico City’de ya da gene Meksika’nın bir kenti olan Tasco’da doğdu, 4 Ağustos 1634’te Madrid’de öldü. Meksika’ya yerleşmiş soylu bir İspanyol ailesinin çocuğuydu. 1596-1598 arasında Mexico City Üniversitesi’nde, daha sonra İspanya’da Salamanca Üniversitesi’nde kilise hukuku öğrenimi gördü. Bir süre Sevilla’da avukatlık yaptı. Öğretim görevlisi olmak amacıyla Mexico City’ye döndüyse de, bu isteği, kamburluğu öne sürülerek geri çevrildi. 1613’te, ölünceye değin dönmemek üzere Meksika’dan ayrıldı ve Ispanya’ya yerleşti. 1633’te, Hind Adaları Konseyi’nin raportörlüğüne atanana değin 20 dolayında oyun yazdı. Bu yapıtların yazım ve sahnelenme tarihleri ile ilgili bilgiler kesin olmamakla birlikte 1628-1634 arasında yayımlandıktan bilinmektedir.
Birçok şiir de yazan, Ru’ız de Alarcön’un oyunları genellikle komedi türündedir. Ancak bu komedilerin hemen hemen hepsinde ahlakçı bir yaklaşım vardır. Bu tutumun en belirgin olduğu yapıtlardan Las paredas oyen (“Yerin Kulağı Var”), ahlak güzelliğinin bedensel çirkinliklere üstünlüğünü savunur. Oyunun kahramanı, bu açıdan yazarla büyük benzerlik gösterir. Ru’ız de Alarcon’un yapıtları lirizmden uzaktır. Ancak karakterler özenle ve ölçülü bir üslupla incelenmiştir. Bu nedenle yapıtlarının sayıca azlığına karşın, Ispanya’nın önemli yazarları arasına girmiştir. Döneminin başka önemli İspanyol oyun yazarlarının, özellikle de Lope de Vega’mn düşmanca ve alaycı tavırlarıyla uğraşmak zorunda kalmışsa da, yapıtları ünlü edebiyatçılara esin kaynağı olmuştur. La verdad sospechosa (“Şüpheli Gerçek”) adlı yapıtının Corneille’in Le menteur’ünü (“Yalancı”), El tejedor de Segovia (“Segovyalı Dokumacı”) adlı iki bölümlük dramının ise Schiller’in Dıe Rauber’ini (Haydutlar) etkilediği söylenir.
YAPITLAR (başlıca):El tejedor de Segovia, 1628-1634, (“Segovyalı Dokumacı”); Las paredas oyen, 1628-1634, (“Yerin Kulağı Var”); La verdad sospechosa, 1628-1634, (“Şüpheli Gerçek”); Comedias escogidas, 2 cilt, (ö.s.), 1867, (“Seçme Komediler”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi