ROTHKO, Mark (1903-1970) Rus asıllı ABD’li ressam. Renk Alanı Resmi’nin (Color Field Painting) öncülerindendir.
Markus Rotkoviç 25 Eylül 1903’te Rusya’da Dvinsk’te (bugün Daugavpils) doğdu, 25 Şubat 1970’te New York’ta öldü. 1913’te ailesiyle birlikte ABD’ye göç etti. Gençliği Oregon Eyaleti’nde, Portland’da geçti. Politikaya olan ilgisinden ötürü sendika lideri olmak istiyordu. Bu amaçla 1921-1923 arasında Yale Üniversitesi’nde öğrenim gördü, ancak öğrenimini tamamlamadan okuldan ayrıldı. 1925’te resim yapmaya başladı. Kısa bir süre New York’ta Art Students’ League’de ressam ve baskı sanatçısı Max Weber’le (1881-1961) çalışmasının dışında kendi kendini eğitti. 1935’te Adolph Gottlieb (1903-1974) ile birlikte soyutlamaya yönelik dışa vurumcu (ekspresyonist) bir tavır benimseyen The Ten (Onlar) grubunu kurdu. 1940’larda Soyut Dışavurumculara (Abstre Ekspresyonistler) katıldı. Uzun yıllar William Baziotes (1912-1963), Mothenvell ve Newman ile birlikte soyut sanatı yaygınlaştırmak için uğraş verdi. 1958-1966 arasında Texas’ta, Houston’daki St.Thomas Üniversite Şapeli için on dört resimlik bir dizi gerçekleştirdi. Giderek sağlığının bozulması ve unutulmak korkusu ile yaşamına kendi eliyle son verdi.
Rothko, 1940’ların başında bir süre Miro’yu anımsatan biyomorfik ve organik biçimlerin yer aldığı soyut bir tür gerçeküstücülük uygulamış, sonra giderek bu etkilerden arınarak, tek renkli resimleriyle kendi özgün üslubunu bulmuştur. Soyut Dışavurumculuk akımı içinde Renk Alanı Resmi olarak anılan akımın öncülerinden olmuştur. Bu tür resimlerinde tek renge boyadığı tuvali, iki ya da üç dikdörtgene ayırmış, bu dikdörtgenlerin içine farklı renklerde, kesin dış çizgileri olmayan, zemin içinde eriyerek yüzen, daha küçük dikdörtgenimsi biçimler yerleştirmiştir. Daha sonraki resimlerinde bu yüzden biçimler giderek büyümüş, ana dikdörtgeni doldurmaya başlamıştır. Rothko’nun parlak ve ışıltılı renkleri son döneminde yerini daha donuk tonlara bırakmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Vaftiz Sahnesi, 1945, Whitney Müzesi, New York; Sayı: 2, 1948, Ulusal Sanat Galerisi, Washington D.C.; Sayı: 18, 1949, Modern Sanatlar Müzesi,
New York; Sayı: 18, 1952; Işık, Yeryüzü ve Mavi, 1954; Siyah Üstüne Açık Kırmızı, 1957, Tate Galerisi, Londra; Gri Üstüne Siyah, 1970.
• KAYNAKLAR: L.Seldes, The Legacy of Mark Rothko, 1978; D.Waldman, Mark Rothko, 1978.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi