PSELLOS, Michael (1018-1098 ?)
Bizanslı filozof. Bizans Akademisi’nin kurucusudur, Platon ve Aristoteles’in yazılarım açıklayarak Bizans’ta tanınmasını sağlamıştır.
Constantinopolis’de (İstanbul) doğdu, aynı kentte öldü. Ölüm yılı kesinlikle bilinmiyor. Soylu, eski bir aileden gelmesine karşın yoksuldu. Önce Constantinus soyadını aldı, hukuk, felsefe, retorik ve tanrıbilim öğrenimi gördü. Kısa süre içinde, bilgisinin genişliği, konuşmasının etkinliği yüzünden ilgi çekti, yüksek görevlere atandı, imparatorun özel yazıcıları arasına alındı. Sonra imparator Konstantin Monomakhos’un sarayına girdi, imparatora Bizans Akademisi’nin kurulmasını önerince dileği yerine getirildi. Bu öğretim kurumu, sonradan, imparator II.Basileos’un buyruğu üzerine kapatıldı. Psellos, Akademi’de uzun süre felsefe, tanrıbilim ve retorik okuttu, bu okula Iranlı, Arap, Yunan, Romalı gibi değişik ülkelerden öğrenciler geldi.
Psellos’un çalışmalarının odağını Platon felsefesini açıklamak, daha geniş bir okuyucu topluluğuna tanıtmak ve ondan yeni yeni öğretilerin geliştirilmesini sağlamak oluşturur. Ona göre Platon’un öne sürdüğü düşünceler dinin özüne aykırı değil, ona ışık tutucu niteliktedir. Bu felsefede eğitici, öğretici ve olgunlaştırıcı özellikler vardır. Bu nedenle Kilise Babalan’nın ve din adamlarının Platon felsefesine karşı çıkmaları gereksizdir.
Psellos’un Platon’la ilgili çalışmalan, Avrupa’da geniş bir ilgi alanı yaratmış, özellikle Yeni Platonculuk’un tanınmasına, Platon felsefesinin benimsenmesine katkıda bulunmuştur.
• KAYNAKLAR: Migne (der.), Patrologia Graeca, 12 cilt, 1852.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi