RAMÎ MEHMED PAŞA (1654-1707)
Osmanlı devlet adamı ve Divan şairi. Karlofça Antlaşması’m imzalamıştır.
İstanbul’da doğdu, Rodos Adası’nda öldü. İlköğrenimini bitirdikten sonra, reisülküttablık kalemine girdi.Burada Ramî mahlasını aldı. Çalışkanlığı, yeteneği yanında şiir ve inşa’da gösterdiği başarıyla kısa sürede üne kavuştu. IV.Mehmed döneminde ikinci vezir Damad Musahib Mustafa Paşa’nm divan efendisi şair Nabî’nin aracılığı ile paşanın masraf kâtipliğine getirildi.
Nabî görevden alındıktan sonra, onunla birlikte hacca gitti. Hac dönüşü 1690’da beylikçi oldu. 1694’te Ebu-bekir Efendi’nin yerine reisülküttablığa atandı. Ancak padişaha olan yakınlığından kuşkulanan sadrazam Elmas Mehmed Paşa tarafından 1697’de görevinden uzaklaştırıldı. 12 Eylül 1697 Zenta yenilgisinden sonra, Ekim 1697’de, ikinci kez reisülküttablığa atandı. 1683 Viyana kuşatmasından beri Osm anlı Devleti ile Kutsal Ittifak’ı oluşturan devletler arasında süren savaşa son vermek amacı ile başlatılan Karlofça görüşmelerine başde-lege olarak katıldı. Karlofça Antlaşması üzerine görüşlerini Vekâyi-i Musâleha adlı yapıtında toplamıştır.
1702’de kubbe veziri, ertesi yıl sadrazam oldu. Sadareti sırasında devletin savaş sonrası yönetimsel, askeri ve mali sorunlarını çözmeye çalıştı. Bu çalışmaları, yönetimde etkili olan şeyhülislam Feyzullah Efendi ile aralarının açılmasına neden oldu. Bunun üzerine Feyzullah Efendi’ye karşı olanlarla işbirliğine girişti. 1703 Edirne Vakası sırasında canını kurtarmak için saklanmak zorunda kaldı. Tahttan indirilen II. Mustafa’nın yerine geçen III.Ahmed tarafından 1704’te önce Mısır, sonra Kıbrıs valiliklerine gönderildi. Ardından da Rodos’a sürüldü.
Rami Paşa, Nabî’nin etkisinde kalarak şiirler yazmış, özellikle gazelleri ile tanınmıştır. Divan ’ından başka yazı yöntemi ile ilgili Hulasa-iİnşa ile özel ve resmi mektuplarından oluşan bir Münşeat’ı vardır.
• YAPITLAR (başlıca): Vekâyi-i Musâleha, (İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi, Türkçe Yazmalar No. 268); Divan, (İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi, Türkçe Yazmalar No. 5491/1), (S.N.Ergun, RamîPaşa Hayatı ve Eserleri, 1933 içinde); Hulasa-i İnşa ve Münşeat, (İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi, Türkçe Yazmalar No. 5491/2).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi