SAFAÎ ( ? -1725) Osmanlı tezkire yazarı. 1640-1720 arasında yetişen şairleri kapsayan tezkiresiyle tanınmıştır.
İstanbul’da doğdu, aynı kentte öldü. Doğum tarihi bilinmiyor. Asıl adı Mustafa’dır. Sadrazam Elmas Mehmed Paşa’mn yanında yetişti, onun mektupçuluğunu yaptı. Daha sonra defter emini oldu. Mehmed Paşa savaşta şehit düştükten sonra görevinden alındı. Bir süre maliye tezkireciliğinde bulundu. Nuhbetüi-Asâr adlı tezkiresini 1720’de bitirip sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşaya sundu. Şıkkı-ı sani defterdarlığına getirildi. Ölünceye değin bu görevde kaldı.
Nuhbetü i-Asâr’da 1640-1720 arasında yetişen dört yüz altmış dokuz şairin kısa yaşamöyküleri alfabe sırasına göre yer alır. Yapıt, şairlerin edebi kimlikleri üstüne bilgi vermekten uzaktır. Birinci, ikinci, üçüncü derecedeki şairler karışık bir haldedir. Rıza Tezkiresinin zeyli olan yapıtın dili oldukça sadedir. Başında ayrı ayrı on sekiz kişinin tezkire için yazdıkları takrizler (beğence) vardır Daha sonra Kemiksizzade Mustafa Safvet Efendi ( ? -ykş. 1785) yapıtın takrizlerini kısaltmış, şairlerin de üçte birini atıp, geri kalanları kısaltarak Nuhbetüi-Asâr min Feraidi’l-Eş’âr adlı özet bir tezkire meydana getirmiştir. Bu yapıtın tek nüshası İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi Türkçe Yazmalar No. 6189’dadır.
• YAPITLAR (başlıca): Nuhbetüi-Asâr, (Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi bölümü No. 2549).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi