İBRAHİM [Olanlar Şeyhi] (1591-1655) Türk, Sufi. Şiirlerinde varlık birliği felsefesini işlemiştir.
Eğridere’de (Eğridir) doğdu, 1 Mart 1655’te İstanbul’da öldü. Genç yaşta İstanbul’a gitti. Eğrikapı Halveti tekkesi şeyhi Hakikîzâde Osman Efendi’ye bağlandı. Yanında yedi yıl kaldıktan sonra Aksaray’ da Halveti tarikatından Gavsî tekkesine şeyh oldu.
İbrahim’in halifelerinden Gaybi Sunullah Sohbetnâme’sinde, İbrahim altı yedi yaşlarındayken, Pir Ali Aksarayî’nin “Varımı ol Hakka verdim gayri varım kalmadı” dizesini işitince, “acaba kendinin vârı var mıydı ki Hakka vermiş?” dediği bunun üzerine atası Tap-tap Şah Ali’nin “bu oğlan şeyhtir” dediği ve lakabının Oğlan Şeyh kaldığı belirtilir. Lakabı sonradan Olanlar Şeyhi şekline de girmiştir.
İbrahim Divan’mdaki manzumelerinde varlık birliği felsefesini işledi. Aruzla yazılmış kasideleri ile az sayıda gazeli vardır. Gazelleri Divan edebiyatının kurallarına uygunluk göstermez. Hece ile yazdığı ilahilerinde Yunus Emre’nin etkisi vardır. “Olmu-şam” redifli kasidesinde Ebu Hanife’ye, Emeviler’e, Abbasiler’e ağır sözler söyler. En ünlü yapıtı sayılan Dil-i Dânâ (“Bilgin Gönül”) kasidesi özellikle Mela-miler arasında kutsal sayılır. Yaratığın görünmez evrenden, görünür evrene gelmesini, tekrar kaynağına kavuşmasını başka bir deyimle, ölmesini konu edinen Devriye’si tekkelerde çok okunmuştur.
• YAPITLAR (başlıca): Divan,(yazma), (Selim Ağa Kütüphanesi, Haşim Paşa bölümü No. 86); Dil-i Dana, (yazma), (Süleymaniye Kütüphanesi, Zühdi Bey bölümü No. 154/2).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi