İVAN ASEN II ( ? – 1241) Bulgar kralı. İktidarı sırasında ikinci Bulgar Krallığı en parlak dönemini yaşamıştır.
Kardeşi Petro’yla birlikte Bulgarlar’ı Bizans egemenliğinden kurtararak ikinci Bulgar Krallığı’m kuran I.İvan Asen’in (?-l 196) oğludur. Yeğeni Boril 1207’de tahtı ele geçirince Kiev’e sığındı. 1218’de ayaklanarak onu yendi ve Bulgar kralı oldu. Amacı merkezi Constantinopolis’te (İstanbul) olan bir Bulgar-Bizans imparatorluğu kurmaktı. Bu dönemde Constantinopolis IV.Haçlı Seferi’ni düzenleyen Latinler’in işgali altındaydı. İznik Bizans İmparatoru IlI.İoannes ve Epir despotu Theodoros Angelos da Constantinopolis’i Latinler’den geri alarak yeniden Bizans İmparatorluğu’nu kurmayı amaçlıyorlardı. Bu nedenle üç hükümdar rakip durumdaydılar.
İvan Asen önce Theodoros Angelos’la İoannes’e karşı ittifak kurdu. Ancak 1228’de Latin imparatoru olan II.Baudoin’e, yaşının küçük olması nedeniyle naip aranmaya başlanması ve Asen’in de naip adayları arasında adının geçmesi bu ittifakı bozdu. İvan Asen’e savaş açan Theodoros Angelos 1230’da Meriç boylarında Kiokotnica’da (Hasköy) büyük bir bozguna uğradı. İvan Theodoros’u tutsak ederek tüm topraklarına el koydu. Ancak kendine bağlı bir vasal olmayı kabul eden Theodoros’un kardeşi Manuel’e Thessalo-nica (Selanik) ve Epir’i geri verdi. Bu savaştan sonra Makedonya, Trakya ve Kuzey Arnavutluk Bulgar Krallığı topraklarına katıldı.
İvan Asen rakiplerinden birinin ortadan kalkmasından ve Latin kralına naip olarak başka birinin seçilmesinden sonra İoannes’le Latinler’e karşı ittifak kurmak istedi. Amcası Kaloyan döneminde Latin-ler’in istilasına uğramamak için Roma Kilisesi’yle kurulmuş olan birliği feshederek Bulgar Kilisesi’nin bağımsızlığını ilan etti. İznik Bizans imparatoru da Bulgar Kilisesi’nin başını patrik olarak tanıdı. İki hükümdarın 1235’te Kalipolis’te (Gelibolu) imzaladıkları antlaşmadan sonra ortak orduları Constanti-nopolis’i karadan ve denizden kuşattı. Latin İmparatorluğu’nu yenebilecekleri bir sırada İvan Asen bu devletin ortadan kalkmasının İoannes’in işine yarayacağını ve İznik Devleti’nin kendisi için daha tehlikeli bir komşu olacağını düşündü. Aralarındaki ittifakı bozarak Latinler’le işbirliği yaptı ve İoannes’e savaş açtı. Tam bu sırada Tırnovo’da bir salgın hastalık ortaya çıktı; Asen’in karısı, oğullarından biri ve Bulgar patriği öldüler. İvan Asen bu durum karşısında kuşatmış olduğu Tzurulon’dan (Çorlu) çekilerek 1237’de İoannes’le barış imzaladı.
Son yıllarını barış içinde geçiren İvan Asen, güneydoğu Avrupa’nın en geniş devleti haline gelen, sınırları Karadeniz’den Ege ve Adriyatik’e uzanan ülkesinin yeniden örgütlenmesine çalıştı. 1241’de ölümünden sonra yerine oğlu I.Kaliman geçmiş, ancak aynı yıl başlayan Moğol istilası, en parlak dönemini yaşayan II.Bulgar Devleti’nin çöküşünü başlatmıştır.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi