KAMBYSES ( ? – İÖ 521) Pers imparatoru. Persler’in Mısır’daki egemenliğini güçlendirmeye çalışmıştır.
Doğum yılı ve yeri bilinmiyor. Aghatana’da (Suriye) öldü. Kambuciya, Kabugiya ve Keykubad adlarıyla da tanınır. Persler’in Ahameniş soyundan II. Kiros’un oğludur. Kiros’un ölümü üzerine İÖ 529’da tahta geçti ve kardeşi Bardia’nın öldürülmesi için emir verdi. Kambyses zalim olmasıyla tanınmıştı; tüm İyonyalılar’ı Aiolyalılar’ı köle sayıyordu. İÖ 525’te Mısır krallığını ele geçirdi. Bu sefere yönetimi altındaki bütün ülkelerin insanlarıyla birlikte Yunanlılar’ı da götürmüştü. Son Mısır Hükümdarı Psammetik’in yerini aldı. Mısır krallarının tüm hukuk ve unvanlarına sahip oldu. XVII. sülaleyi kurdu. Kyrenaika ve Nubia’ya (Sudan) başarısızlıkla sonuçlanan seferler yapmasının ardından Mısır’da yer yer ayaklanmalar çıkması üzerine Mısır halkına karşı şiddet kullanmaya başladı. Daha önce de özel bir yasa çıkartarak evlendiği kız kardeşi Roksan’ı öldürdü. Mısır’ın sınırlarını Habeşistan’a kadar genişletti ve İÖ 522’ye kadar Mısır’da kaldı.
Kambyses’in Mısır’da geçirdiği son yılı Gaumata (Gometas) adlı bir rahibin çıkardığı ayaklanma yüzünden bunalımlı geçti. Bu ayaklanma dinsel ve siyasal bir nitelik taşımaktaydı. Ormuzd dinine karşı olduğu kadar İran fatihlerinin egemenliklerine karşı bir başkaldırmaydı. Gaumata aralarındaki benzerliği kullanarak kendini Kambyses tarafından öldürülmüş olan Kiros’un ikinci oğlu Bardiya olarak tanıttı. Birtakım reformlar yapmak ve genel vergi affı çıkarmak vaadiyle halkı kendi yanına çekmeyi başardı ve Suriye’de krallığını ilan etti. Bu haber üzerine Suriye’ ye bir sefer düzenleyen Kambyses yolda Aghatana denilen yerde bilinmeyen bir nedenle öldü. Kendi eliyle canına kıydığı ya da Darius tarafından öldürüldüğü söylenir.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi