KARVAS, Peter (1920) Slovak oyun yazarı. II. Dünya Savaşı sonrası yazdığı oyunlarla savaşın gerçekliklerini dile getirmiştir.
Banskâ Bystrica’da doğdu. Meslek yaşamına II.Dünya Savaşı sırasında radyo için metinler yazarak başladı. Ulusal direnişe katıldı. 1945’te Çekoslavakya’ nin özgürlüğüne kavuşmasından sonra üniversiteye girdi, bir yandan da ülkesinde sosyalizmin yerleşmesi için çaba gösterdi. 1947’de Bratislava J.A.Komanski Universitesi’nin Felsefe Bölümü’nü bitirdi. Çek Ulusal Tiyatrosu’nun Radyo Yayınları Bölümü’nde edebi yönetmen olarak çalıştı. 1951 ’den sonra Bratislava’da hükümetin Kültür Bürosu’nun Tiyatro Bölümü yöneticiliğini üstlendi. Aynı zamanda Kulturrıy Zivot (Kültürel Yaşam) adlı derginin yazı işleri müdürlüğünü ve Çek Yazarlar Federasyonu’nun sekreterliğini de yürütüyordu. 1960’larda Bratislava Görsel Sanatlar Akademisi’nde ders verdi.
Karvas ilk oyunlarında, evrensel sorunları yansıtmak için meseller kullanmış, daha sonraki oyunlarında ise gerçekçi bir anlatımı yeğlemiştir. En başarılı yapıtlarında bu iki anlayışı ustalıkla birleştirmiştir. Polnocnd omsa’da (“Geceyarısı Ayini”) II.Dünya Savaşı’nda yürütülen Çek direnişi sırasındaki kahramanlıkları överken, çağdaş Slovak tarihinde burjuvazisinin oynadığı rolü sergiler. Taşlama türünden bir oyun olan Velkâ parochnâ’dz. ise (“Büyük Peruk”) kellerle saçlılar arasındaki bir çatışmanın geri planında bencil bireylerin ya da ufak grupların çıkarlarının tüm toplumun istekleriymiş gibi gösterildiği düzenleri eleştirir. Tiyatronun toplumun kültürel oluşumunda etkin bir rolü olması gerektiğine inanarak sahneyi bir siyasal alan olarak görmüştür. Oyunlarında direniş, savaş, toplama kampları ve savaş sonrası toplumunun sorunları gibi kendi yaşamının gerçeklerini ele almıştır. Siyasal gerçeklikleri incelerken aydın insanı oyunlarının kahramanı olarak kullanmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Meteor, 1945; Nevrat do zivota, 1946, (“Hayata Dönüş”); Basta, 1948, (“Kale”); Srdceplne radosti, 1953, (“Hoşnutlukla Dolu Bir Yürek”); Pacient stotrindst, 1959, (“113 Numaralı Hasta”); Polnocnd omsa, 1959, (“Geceyarısı Toplantısı”); Antigona a ti druhi, 1962, (“Antigone ye Öbürleri”); Hanibal pred brdnami, 1947, (“Kapıların Önündeki Hannibal”); Vel’kdparochnd, 1964, (“Büyük Peruk”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi