HORTENSIUS, Quintus (İÖ 3.yy) Romalı diktatör. Kendi adını taşıyan yasayla hukuken Patrici-Pleb ayrımına son vermiştir.
Doğum ve ölüm tarihleri ve yaşamı hakkında hiçbir şey bilinmemektedir. Patrici (soylu) bir ailedendi. Bozulan düzeni yeniden kurmak üzere İÖ 287’de diktatör seçildi. Bazı kaynaklara göre diktatörken ölmüştür.
Italikler’in Roma’ya karşı giriştikleri mücadele döneminde Roma halkı tüm gücünü savaşa ayırmak zorunda kaldı. Savaşların bitiminde iyice yoksul düşen aşağı tabaka insanları olan Plebler, tribunuslar aracılığıyla borçlarının silinmesini, kendilerine toprak dağıtılmasını istemeye başladılar. Plebler isteklerini kabul ettirmek için İÖ 287’de Janiculum Dağı’na çekilerek dördüncü kez direnişe geçtiler. Hortensius çıkardığı yasayla (Lex Hortensia) bu hareketi yatıştırdı. Bu yasa Valerius-Horatius ve Publilius Philo yasalarının genişletilmiş biçimiydi. Plebler’in oluşturduğu meclis olan Comitia Tributa, Patriciler’in meclisi Comitia Centuria’yla eşit duruma getiriliyordu. Yasa yapma yetkisinin bu meclise de verilmesiyle Patrici-Pleb mücadelesi hukuki anlamda artık sona ermişti. Böylece Patriciler’in gücü büyük ölçüde kırılıyor, Plebler devlet örgütüne girmeye hak kazanıyordu.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi