KARSAVİNA, Tamara Platonovna (1885-1978) Rus asıllı İngiliz balerin. Rus balesinin önemli kişileriyle birlikte çalışmış, bir dönemin en beğenilen başdansçılarından biri olmuştur.
9 Mart 1885’te St.Petersburg’da doğdu, 26 Mayıs 1978’de İngiltere’de Beaconsfield’de öldü. Maryinski Tiyatrosu’nun dansçı ve eğitimcilerinden Platon Karsavin’in kızıdır. St.Petersburg’daki Çarlık Bale Okulu’nda eğitim gördü. İlk kez 1902’de Maryinski Tiyatrosu’nda sahnelenen Javotte adlı baledeki rolüyle dikkati çekti. 1909’da ünlü Rus bale emprezaryosu Diaghilev’in kurduğu Rus Baleleri topluluğuna katıldı. Rus balesine yeni yönelimler kazandıran koreograf Fokine’in hazırladığı balelerde, o dönemin en beğenilen dansçılarından Nijinski’yle birlikte dans etti. Topluluğun Avrupa’ nin değişik kentlerinde verdiği gösterilerde sahneye çıktı. 1918’de bir İngiliz diplomatıyla evlenerek İngiltere’ye yerleşti. Bu tarihten sonra ara sıra, artık tümüyle Rusya’dan ayrılmış olan Diaghilev’in topluluğunda ve 1930-1931 arasında da Rambert Balesi’nde sahneye çıktı. Dansı bıraktıktan sonra da Kraliyet Dans Akademisi’nde yöneticilik yaptı, mim dersleri verdi.
Karsavina, iri gözleri, belirgin yüz çizgileriyle Fokine’nin balede oluşturmak istediği anlatımcı üslubun en iyi yorumcularından biri olmuştur. Dans ederken bedeninin tümünü kullanmakta ve her harekete bir anlatım kazandırmakta büyük bir ustalık sağlamıştır. Özellikle, Stravinski’nin müziği, Fokine’ nin koreografisiyle gerçekleştirilen Ateş Kuşu’ndaki dansıyla Avrupa çapında başarı kazanmıştır. Ayrıca Kraliyet Dans Akademisi’nde yaptığı çalışmalarla İngiliz balesinin gelişiminde de etkili olmuştur.
• YAPITLAR (başlıca): Rol Aldığı Baleler: Les sylphides, 1908; müz. Ghopin; Kleopatra, 1909, müz. Ârensky; Karnaval, 1910, müz. Schumann; Ateş Kuşu 1910, müz. Stravinski; Le Spectre de la rose, 1911, müz. C.M.von Weber, (“Gülün Ruhu”); Petruşka, 1911, müz. Stravinski; Dafni ile Khloe, 1912, müz. Ravel; Altın Horoz, 1914, müz. Rimski-Korsakov;/e«x, 1913, müz. Debussy, (“Q-yun”); Pulcinella, 1920, müz. Stravinski, Kitap: Theatre Street, 1930, (“Tiyatro Caddesi”); Ballet Technique, 1956, (“Bale Tekniği”); Classical Ballet: The Flow of Movement, 1962, (“Klasik BaleıHareketin Akışı”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi