HOWELLS, William Dean (1837-1920) ABD’li yazar ve eleştirmen. 19.yy sonu Amerikan edebiyatının önemli adlarındandır.
1 Mart 1837’de Ohio’da, Martins Ferry’de doğdu, 11 Mayıs 1920’de New York’ta öldü. Gezici bir matbaacı ve gazeteci olan babasıyla birlikte dolaşarak Ohio’nun çeşitli kentlerinde büyüdü. Babasının yanında dizgici ve muhabir olarak çalıştı. Bu ortamda kendi kendini yetiştirdi, Almanca, Fransızca ve İspanyolca öğrendi. 1860’ta seçim kampanyası için Abra-ham Lincoln’ün biyografisini yazdı. Buradan elde ettiği gelirle New England’a gitti. Bu gezi sırasında dönemin önemli yazarlarıyla tanışma olanağı buldu. Lincoln’ün başkan seçilmesinden sonra, 1861-1865 arasında ABD’nin Venedik konsolosu görevine getirilerek ödüllendirildi. Dönüşünde, Boston’da çıkan The Atlantic Monthly dergisinde çalışmaya başladı. 1871-1881 arasında da bu ciddi ve etkin dergiyi yönetti. Daha sonra New York’a gitti ve Harper’s Monthly dergisinde düzenli olarak eleştiriler yazmaya başladı. American Academy of Arts and Letters’in (Amerikan Sanatlar ve Bilimler Akademisi) ilk başkanı oldu.
The Atlantic Monthly’de. yayımlanan ilk şiirlerinde sonra, Venedik’te bulunduğu dönemde, Avrupa edebiyatını inceledi. Bu dönemdeki gezi yazılarını kitap halinde yayımladı. 1872’de, ilk romanı Their Wedding Joumey (“Balayı Gezileri”) çıktı. Karısını ve kendisini simgeleyen roman kişilerini, daha sonraki yapıtlarında da kullandı.
A Modem Instance (“Çağdaş Bir Olay”) adlı romanı, biten bir evliliğin öyküsüydü. Yapıt, boşanmış bir kadının sorunlarını dile getiren ilk Amerikan romanı olmak niteliğini taşır. Farklı sınıfsal kökenli kişilikler kullanarak zenginleştirdiği The Rise of Silas Lapham’da (“Silas Lapham’m Yükselişi”), kendi kendini yetiştirmiş bir işadamının Boston’da tutunma çabasını anlattı. Tolstoy’un etkisinin açık olduğu A Hazard of New Fortunes ise New York’taki rekabetçi yaşam tarzım canlandıran bir romandı.
Howells, romanları ve eleştiri yazılarıyla gerçekçi romanın savunuculuğunu yapmış, dergi yöneticiliği döneminde, başta Henry James ve Mark Twain olmak üzere, birçok yazarı tanıtmış ve desteklemiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Roman: Their Wedding Joumey, 1872, (“Balayı Gezileri”); A Modem Instance, 1882, (“Çağdaş Bir Olay”); The Rise of Silas Lapham, 1885, (“Silas Lapham’m Yükselişi”); A Hazard of New Fortunes, 1890; The Day of Their Wedding, 1896, (“Evlendikleri Gün”); Through the Eye of the Needle, 1907, (“İğne Deliğinden”). Oyun: The Unexpected Guests, 1893, (“Beklenmeyen Konuklar”); Room Forty-five, 1900, (“Kırk Beş Numaralı Oda”). Gezi Yazısı: Venetian Life, 1866, (“Venedik Yaşamı”); Italian Joumeys, 1867, (“İtalya Gezileri”); Seven English Cities, 1909, (“Yedi İngiliz Kenti”). Eleştiri: Ciriticism andFiction, 1891, (“Eleştiri ve Roman”); Literatüre and Life, 1902, (“Edebiyat ve Yaşam”); Anı: Stories of Ohio, 1897, (“Ohio Öyküleri”); Letters Home, 1903, (“Eve Mektuplar”); Years of My Youth, 1916, (“Gençlik Yıllarım”).
• KAYNAKLAR: C.M.Kİrk ve R.Kİrk, Wılliam Dean Howells, 1962; K.S.Lynn, SVilliam Dean Hoıvells: An American Life, 1971.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi