HOGARTH, William (1697-1764) İngiliz, ressam ve gravürcü. Yapıtları çağdaş karikatürün öncüsü olmuştur.
10 Aralık 1697’de Londra’da doğdu, 26 Ekim 1764’te Chiswick’te öldü. Küçüklüğünden başlayarak resme ilgi duydu, 1712’de kendi isteği ile bir gümüşçünün yanında çalışmaya başladı. Çıraklık dönemini tamamladığı 1718’den sonra gravüre yöneldi. 1720’de St.Martin’s Lane Akademisi’ne girdi. 1726’da Samuel Butler’m Hudibras adlı yapıtı için hazırladığı gravürlerle adını duyurdu. 1730’dan sonra toplumsal eleştiri öğeleri taşıyan küçük boyutlu yapıtlarıyla ün kazandı.
Hogarth bu alanda başarılı olabileceğini göstermek için trajik konulu resimler de yapmıştır. Ama asıl önemi çağının toplumsal zayıflıklarını ele aldığı yapıt-larındadır. Kimisini diziler biçiminde işlediği bu resimlerinde, soyluların olduğu kadar orta sınıfın ve işçilerin yaşamını da eleştirmiştir. İnsanların fiziksel özelliklerini abartmaktan çok onların davranışlarının yansıtılmasından gelen bir gülmeceye ulaşmıştır. Bu da onu çağdaş karikatürün öncüsü durumuna getirmiştir. Hogarth’m resimleri “okunmak” içindir. Kalabalık figürlerin yer aldığı, en ince ayrıntılarına kadar işlenmiş yapıtlarının her biri ustaca düzenlenmiş sahnelerden oluşur. Böyle olmaları da resimler aracılığıyla bir öyküyü anlatan çizgi romanı anımsatır. Hogarth aynı zamanda usta bir portrecidir. Tek portreleri olduğu gibi, kimi yapıtlarına Londra’nın önde gelen kişilerini de yerleştirmiştir.
Hogarth resimlerini önce yağlıboya olarak yapmış, daha sonra da bunların gravürlerini çıkarmıştır. Hem içerikleri, hem de yeni olan anlatım biçimleri ile çok tutulan yapıtları başkaları tarafından kopya edilmiştir. Hogarth bu yolla kazanç sağlayan korsan gravürcülere karşı bir savaşım başlatmış, 1735’te de kimi zaman kendi adıyla da anılan Gravürcüler İçin Telif Hakları Yasası’nın çıkarılmasında önemli bir rol oynamıştır. Bu yasa sanatçıların telif haklarının korunmasını sağlayan çağdaş yasaların öncüsüdür.
Hogarth 1743 ve 1748’de iki kez Paris’e gitmiş, Fransız Rokokosu’ndan etkilenmiştir. Hareketli kişiliği kimi zaman başına iş açmışsa da, kimi konularda da öncülük etmesine neden olmuştur. Bunlardan biri, çocuklar için bir bakımevi yararına düzenlediği bir sergidir. Bu sergi öyle ilgi toplamıştır ki, Londra’da daha ilerde de bu tür kamuya açık sergiler düzenlenmiş, bir süre sonra da Kraliyet Akademisi kurulmuştur. Hogarth 1758’de saray ressamlığına getirilmiştir.
Hogarth karikatürün yeni bir anlatım aracı olarak yaygınlaşmasına neden olmasıyla önem taşır. Yapıtları öncelikle Ingiltere’de olmak üzere kendinden sonra bu alanda çalışanları etkilemiştir. Bunların özgünleri müzelerde, gravür olarak çoğaltılanları da derleyicilerin elindedir. Bir bölümünün daha sonra tıpkı basımları yapılmış, pek çok kez de kitap olarak yayımlanmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Yağlıboya ve Gravür: Dilenci Operasından Bir Sahne, 1729, Tate Galerisi, Londra; Fahişenin ilerlemesi, 6 resimlik dizi, 1731-1732, özgünleri kaybolmuştur; Bir Taverna Sahnesi , 1732, Sir John Soane Müzesi, Londra; Ahlaksızın ilerlemesi, 8 resimlik dizi, 1735, Soane Müzesi, Londra; Kaptan Coram’m Portresi, 1740, Foundling Hospital, Londra; Modaya Uygun Evlenme, 6 resimlik dizi, 1743-1745, Ulusal Galeri, Londra; Calais Kapısı, 1748, Ulusal Galeri, Londra; Seçimler, 4 resimlik dizi, 1755-1758, Soane Müzesi, Londra; Sigismunda, 1759, Tate Galerisi, Londra. Kitap: The Analysis of Beauty, 1753, (“Güzelliğin Çözümlemesi”).
• KAYNAKLAR: F.Antal, Hogarth and his Place in European Art, 1962; R.B.Beckett, Hogarth, 1949;J.Burke ve C.Caldwell, Hogarth: The Complete Engravings, 1968; C.Mitchell, Hogarth’s Peregrination, 1952; A.P.Oppe, The Drawings of William Hogarth, 1948.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi