DIETRICH, [Freibergli] (1250-1320) Alman, filozof ve doğabilimci. Anlığın sürekli bir oluş içinde bulunduğu görüşünü savunmuştur.
Saxe’daki, Freiberg’te doğdu ve orada öldü. Bir Dominiken rahibi olan Dietrich, önce Freiberg manastırında okudu; sonra öğrenimini tamamlamak için 1276’da Paris’e gitti. Burada Alman Dominiken çevrelerinden esinlendi, özellikle Yeni-Platoncu Albertus Magnus ve Ulrich’in etkisinde kaldı.
Dietrich felsefeye Augustinus’dan etkilenerek ve gizemciliği savunarak girmiştir. Proclus gibi o da evreni, tanrısal “Bir”in, yoktan varettiğini öne sürmüştür. Ona göre Tanrı’yı nitelendirmek olanaksızdır, o bütün nedenlerin üstündedir. Tanrı’mn anlığı, sürekli oluş içinde bulunan bir varlıktır. Dietrich, De intellectu et intelligibilis (“Anlık ve Kavranabilirlik”) adlı yapıtında insan anlığının özü gereği, tüm varlığın bir yansısı olduğunu söyler. Eylemde bulunmak, anlığa olanak veren tek ilkedir. Bu anlık (Intellectus agens) her zaman gerçeğin içindedir ve gerçekliği kendi akışı içinde yakalar. Bir töz olarak anlık, kendi varlığı ile sürekli bir oluş içindedir.
Doğa bilimleriyle de uğraşan Dietrich, gökkuşağının ışığın yansıması ve kırılması sonucunda oluştuğunu, su damlacıklarının bu olgu üzerindeki etkisini saptamıştır. Ayrıca, optik sorunlarıyla da uğraşmış, büyüteç ve gözlük üzerine bilgiler vermiştir.
• YAPITLAR (başlıca): De intellectu et intelligibilis, 1296, (“Anlık ve Kavranabilirlik”).
• KAYNAKLAR: K.Flasch, Gescbichte der Philosopbie in Text und Darstellung, 1982.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi