Metin Deniz Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

DENİZ, Metin (1940) Türk tiyatro dekoratörü. Uygulamalarında çok değişik malzemeleri kullanmıştır.

29 Haziran 1940’ta İstanbul’da doğdu. Haydarpaşa Lisesi’nde okudu. 1957’de Güzel Sanatlar Akademisi (şimdi Mimar Sinan Üniversitesi) Resim Bölümüne girdi. Burada Halil Dikmen, Cevat Dereli ve Zühtü Müridoğlu’nun öğrencisi oldu. 1961’de İstanbul Şehir Operası’na dekoratör yardımcısı olarak girdi. Kendi başına ilk dekor çalışmasını 1962’de İstanbul Şehir Tiyatrosu’nda yönetmen Zihni Küçümen’in sahneye koyduğu Orhan Kemal’in ispinozlar oyununda yaptı. Aynı yıl Opera’mn dekoratörü oldu ve bu işi öğrenciliği boyunca sürdürdü. 1965’te Akademi’den mezun oldu, Opera’dan ayrıldı ve özel tiyatrolarda dekoratör olarak çalışmaya başladı. 1974’te Şehir Tiyatrosu’na bağlı Deneme Sahncsi’nin kurulma çalışmasına katıldı. Muhsin Ertuğrul’un desteklemesiyle oluşturulan bu tiyatroda Beklan Algan’la birlikte alışılmış anlamdaki sahneyi ortadan kaldırarak izleyiciler ile oyuncular arasındaki karşılıklı alışverişin daha güçlü olacağı bir mekân düzeni kurmaya çalıştı. Bu tiyatroda sahneye konan Brecht’ in Cesaret Âna, Peter Weiss’m Marat/Sade ve Shakespeare’in Bahar Noktası oyunlarının toplu çalışmalarına katıldı. 1975’te Şehir Tiyatrosu’nda Brecht’in Galile oyununu sahneye koyarak tiyatro yönetmenliğini de denedi.

Metin Deniz yurt dışında Fransa’da da çoğunu Mehmet Ulusoy’un sahnelediği oyunların dekorlarını yaptı. 1974’teki Kafkas Tebeşir Dairesi., 1977’deki Dans les eaux glacees du calcul egoiste (“Bencil Hesapların Buzlu Sularında”), 1979’daki Macbeth bunlar arasındadır. Ayrıca 198Q’de Paris’te yönetmen Luiz Menase’nin sahnelediği Bınbir Gece Masalları’mn ve 1984’te Avignon’da yönetmen Gerard Gelâs’m sahnelediği Yaşar Kemal’in Binboğalar Efsanesi’nin de dekorlarım Deniz hazırlamıştır.

Metin Deniz tiyatroda dekorun, “dekorasyon” sözcüğünün çağrıştırdığı “süsleme” anlamının üstünde bir anlam yüklenmesi gerektiğini savunmaktadır. Ona göre dekor, bir bütün olan tiyatro sanatını oluşturan çeşitli öğelerden biridir ve bu bütünlüğü sağlayabilmek için yöneticiden müzikçiye, oyuncudan dekorcuya kadar bu öğeleri gerçekleştiren herkesin ortak bir çalışma yürütmesi, yani tiyatroyu ortaklaşa yaratması gerekmektedir. Bu görüşten yola çıkarak gerçekleştirdiği çalışmalarında Deniz’in çok çeşitli malzemeler kullanarak değişik etkiler uyandırmaya çaba gösterdiği izlenir. Örneğin Dostlar Tiyatrosu’nuıı hazırladığı Sabotaj Oyunu için eski gramofon plaklarını ısıtarak masklar yapmış, yine aynı topluluğun bir maden ocağındaki olayları konu alan Alpagut Olayı oyununda da dekoru, tüm sahneyi kömürle kaplayarak oluşturmuştu. Bahar Noktası’nda ip ve bez parçalarını kullanması da bu türden bir denemedir.

Metin Deniz tiyatro, opera ve bale sahneleri için yaklaşık 200 dekor çalışması gerçekleştirmiş, 1982’de bütün bu çalışmalarının bir araya toplandığı ve İki Kalas Bir Heves adını verdiği bir toplu sergi açmıştır. Ayrıca çeşitli filmlerde sanat danışmanlığı ve reji asistanlığı da yapmıştır.

•YAPITLAR (başlıca): İspinozlar, 1962; Teneke, 1965-1966; Palto, 1966-1967; Kurban, 1966-1967; İttihat ve Terakki, 1969; Durdurun Dünyayı inecek Var, 1970; Rosenbergler Ölmemeli, 1970; Alpagut Olayı, 1974; Kafkas Tebeşir Dairesi, 1974; Galile, 1975; Dans les eaux glacees du calcul egoiste, 1977, (“Bencil Hesapların Buzlu Sularında”); Cesaret Ana, 1978; Marat/Sade, 1978; Mac-beth. 1979; 1001 Gece Masalları, 1980; Bahar Noktası, mı-, Kabare, 1983-1984.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

Daha yeni Daha eski