DIBIL (765-861) Arap, şair. Abbasiler’e karşı yazdığı ağır yergilerle tanınmıştır.
Asıl adı Muhammed’dir. Bazı kaynaklarda Hasan veya Abdurrahman olarak da geçer. Nerede doğduğu belli değildir. Basra’da öldü. Yaşlı dişi deve anlamına gelen Dibil lakabıdır.
Gençliğinde düzensiz bir yaşam geçirdikten sonra Bağdat’a yerleşti. Yergi şairi Müslim b. Velid ile tanıştı.. Ondan şiir yazma yöntemlerini öğrendi. Yine onun yardımıyla Abbasi halifesi Harun Reşit’in sarayına girdi. Resmi görevle Toharistan’m (Kuzey Afganistan) Simincan kasabasında bulundu. Hacca gitti. Dönüşünde Mısır’da valilik görevinde bulunan Muttalib b. Abdullah’ın yanında bir süre kaldı. Valiye methiyeler yazarak ödüller aldı. Assuan’a yönetici olarak atandı. Bir söylentiye göre daha önce valiye yazdığı yergilerden ötürü hemen görevinden ayrıldı.
İbrahim b. Mehdi, 817’de el-Memun’un Horasan’da bulunduğu bir sırada halife ilan edilince, halife ve Abbasi ailesi hakkında ağır yergiler yazdı. Dibil yaşamı boyunca Halife Ali’den yana koyu bir Şii olarak kaldı. Peygamber soyundan gelen imamlara yazdığı övgülerle onlara bağlılığını belirtti.
Dibil ile şair Ebu SadüT-Mahzumi arasında Bağdat’ta toplumun büyük bir kesimini yıllarca oyalayan büyük bir tartışma oldu. Ebu SadüT-Mahzumi kuzey Araplar’mı (Nizariler) tutuyor, kasideleriyle Dibil’in tuttuğu güney Araplar’mı (Kahtâni-ler) yeriyordu. Dibil’de bunları kaba halk diliyle yanıtlıyordu. Durum ileri boyutlara varınca halife Mutasım olaylara el koydu. Hatta Dibil kuzey Araplar’ına söylediği bir yergi yüzünden Basra valisi tarafından zindana atıldı. Hapisten kurtulduktan sonra el-Ahvaz topraklarına sığındı. Bazı şiirleri İbn Kuteybe ve EbuT-Ferec el-İsfahani tarafından derlenmiştir.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi