DURANDUS [Saint- Pourçain’li] (1275-1334) Fransız, tanrıbilimci ve filozof. Adcılık’a yatkın görüşler ileri sürmüştür.
Gerçek adı Durandus de Sancto Porciano’dur. Auvergne’deki Saint-Pourçain-sur-Sioule’da doğdu, 10 Eylül 1334’te Meaux’ta öldü. Doğum yılı kesinlikle bilinmemektedir. 18 yaşında Dominiken Tarikatı’na girdi. Önce Clermont’da felsefe, ardından Paris Üniversitesinde tanrıbilim okudu. 1313’te “doktor” sanını aldı. Papa V.Clemens tarafından Avignon’a gönderildi. 1317’de Limoux, 1318’de Le Puy, 1326’da Meaux piskoposluğunu yürüttü. Dominiken Tarika-tı’nca büyük saygı gören Aquino’lu Thomas’ın görüşlerine karşı çıktığından, ağır eleştirilere uğradı. Buna karşın, yaşamı boyunca düşüncelerini savunmaktan kaçınmadı. Ölümünden sonra görüşleri papalıkça geçerli sayıldı. Petrus Lombardus’un yapıtı Sententiarum’a (“Özdeyişler”) getirdiği yorum, sağlığında Dominiken Tarikatı’nca eleştirilmişse de 16.yy’dan sonra, tanrıbilim konusunda başlıca yapıtlar arasına girdi.
Durandus, inan dışındaki konularda kilisenin yetkesinin değil uslamlamanın geçerli olacağını savundu. Ona göre, doğada tikellerden başka bir varlık yoktur. Aquino’lu Thomas’ın ileri sürdüğü gibi, varlıklar, varoluş ve öz gibi ikili bir yapı göstermez. İnsan, doğrulanması güç de olsa, ruh ve gövdenin birleştiği bir varlıktır. Bilgi, us ile nesne arasında dolayımsız bir ilişki sonucu kazanılır.
Durandus, tanrıbilim alanında Adcılık’a yatkın görüşler ileri sürmüştür. De Statü Animarum Sanctorum Postquam Resolutae Sunta Corpore (“Kutsal Gövdeden Ayrıldıktan Sonra Kutsal Ruhların Durumu Üstüne”) adlı yapıtıyla papalığın Tanrı bağışı olan mutluluk konusundaki savlarına karşı çıkar. Adcı yaklaşımları nedeniyle Occam’h William ile aralarında benzerlikler bulunduğu görülür.
• YAPITLAR (başlıca): De Iurisdictione Ecclesiastica et de Legibus, 1506, (“Kilise Hukuku ve Yasalar Üstüne”); Commentaria in Quatuor Libros Sententiarum, 1508, (“Özdeyişlerin Dördüncü Kitabı Üstüne Yorumlar”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi