FREI MONTALVA, Eduardo (1911-1982) Şilili siyaset adamı. Latin Amerika ülkelerindeki ilk Hıristiyan Demokrat devlet başkamdir.
16 Ocak 1911’de Santiago’da doğdu, 22 Aralık 1982’de aynı yerde öldü. Babası isviçreli bir göçmen, annesi Şililiydi. 1933’te Şili Katolik Universitesi’nde hukuk öğrenimini tamamladı. Üniversite yıllarında Şili’nin geleneksel Katolik düşüncesinin temsilcisi Muhafazakâr Parti’nin yanında yer aldı. 1932-1933 yıllarında Katolik Öğrenciler Ulusal Birliği’nin başkanlığını yaptı. 1934’te Roma’da toplanan Genç Katolikler Ulusal Kongresi’ne delege olarak katıldı. 1935’te Şili Muhafazakâr Partisi içinde bir gençlik örgütü kurulmasına katkıda bulundu.
1935-1937 arasında Uquique kentinde yayımlanan El Tarapaca adlı günlük gazetenin yayın yönetmenliğini yaptı, işçiler arasında Marxizm’in yayılmasını engellemek amacıyla yazılar yazdı. 1938’de Muhafazakâr Parti’nin toplumsal sorunlara yeni çözümler önermekte yetersiz kalması nedeniyle diğer gençlik önderleriyle birlikte partiden ayrıldı ve Ulusal Falanj adlı bir parti kurdu. Parti antifaşist, antimar-xist, reformcu Katolik düşünceyi temsil ettiğini öne sürüyordu. 1941, 1943 ve 1945 yıllarında Falanj’ın başkanlığını yürüten Frei, 1940-1945 arasında Katolik Universitesi’nde iş hukuku profesörlüğü yaptı.
1945-1946 yıllarında Juan Antonio Rios’un başkanlığı sırasında merkez-sağ eğilimli Halk Cephesi hükümetinde bayındırlık işleri bakam olarak yer aldı. 1946’da Rios’un yerine geçen Gabriel Gonzales Vide-ia’nın merkez sol koalisyon hükümetinde 1949’a değin aynı görevi yürüttü. 1949’da ve 1957’de iki kez senatoya seçildi.
1957’de Ulusal Falanj Partisi, Sosyal Hıristiyan Muhafazakâr Parti’yle birleşti ve Hıristiyan Demokratik Parti kuruldu. Partinin görüşleri Fransız Katolik felsefeci Jacques Maritain’in düşüncelerine ve Avrupa Hıristiyan Demokrat partilerinin programına dayanıyordu.
1958 başkanlık seçimlerine partinin başkan adayı olarak katılan Frei, seçimlerde üçüncü oldu. 1964 seçimlerinde ise sosyalist-komünist ittifakın adayı Ailende karşısında çoğunluğu sağladı ve Latin Amerika’da ilk Hıristiyan-Demokrat devlet başkanı olarak iktidara geldi. “Yasa ve Özgürlük Çerçevesinde Devrim” olarak tanımladığı seçim programı daha adil bir vergi sistemi, ekonomide istikrar, bankacılıkta devlet müdahalesi, daha fazla konut, yeni iş olanakları, eğitim ve tarım reformu gibi hedefleri içeriyordu. Allende’nin programında yabancıların elinde bulunan Şili bakırının kamulaştırılması öngörülürken, Frei “Şilileştirilmesini” öneriyordu.
Hıristiyan Demokratik Parti 1965 genel seçimlerinde de çoğunluğu elde etti ve Temsilciler Meclisi’nde denetimi sağladı. Frei 1966’da bakır üretimini ve satışlarını denetlemek için Ulusal Bakır Şirketi’ni kurarak hisselerin % 51’inin Şilililer’e devredilmesi çalışmalarım başlattı. 1967’de Tarım Reformu Yasası kabul edildi. Frei Latin Amerika ülkeleri arasında işbirliğini güçlendirmek için çaba harcadı ve bir Latin Amerika Ortak Pazarı kurulması doğrultusunda girişimlerde bulundu.
Frei, başkanlığı döneminde vaatlerinin çok azım gerçekleştirebildi. Tarım reformu programı uygulamaya geçirilemedi, enflasyon hızı durdurulamadı. Öğrenciler ve işçiler geniş çaplı protesto eylemleri düzenlediler. 1969 genel seçimlerinde Hıristiyan Demokrat Parti önemli ölçüde oy yitirdi. 1970 başkanlık seçimlerinde ise Halk Cephesi başkan adayı Ailende en fazla oyu alarak başkan oldu.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi