Feyzi-i Hindi Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

FEYZİ-İ HİNDİ (1547-1595) Hintli şair. Hindistan’da gelişen İran edebiyatının belli başlı temsilcilerinden biridir.

Asıl adı Ebü’l-Feyz’dir. Agra’da doğdu, 5 Ekim 1595’te aynı kentte öldü. Flindistan’a göçerek Nagor’ da yerleşen Arap asıllı Şeyh Mübarek’in oğlu, tarihçi Ebu’l-Fazl Allami’nin büyük kardeşidir. Babasından ve çağının bilginlerinden dersler aldı. Şiir, aruz, inşa, lügat, hat ve tefsir gibi alanlarda çağının en bilgili kişilerinden oldu. Kısa bir süre Agra’da müderrislik yaptı. 1566’da Hint-Türk hükümdarı Ekber’in sarayına girdi, oğlu Şehzade Murad’a ders verdi. Ekber’in yenilik hareketlerini öven şiirler yazdı. Ekber de Feyzi’ye şairler şahı unvanını verdi.

Ekber, imparatorluk topraklarında yaşayan Hindu ve Müslüman halk arasında, din ayrılığından doğan düşmanlığı ortadan kaldırmak amacıyla yeni bir din kurmuştu. Ekber’in dini düşüncelerinin değişmesinde Feyzi’nin ve kardeşi Ebu’l-Fazl’ın etkili olduğu söylenir. Bundan ötürü Müslümanlar tarafından kınanmıştır. Nizami’nin Hamse’sini örnek alarak beş destani mesnevi yazmıştır. En önemli yapıtı eski bir Hint hikâyesi olan Nal ü D âmân’d ır. Bhaskara’ nın Lîlâvatî adlı matematik kitabını Sanskritçe’den Farsça’ya çevirmiştir. Ayrıca noktasız Arap harfleriyle yazılmış Levâmîü’l-Ilhâm adlı bir Kuran tefsiri vardır.

Feyzi, Iran şairlerinden Nizami ve Enveri’nin etkisi altında kalmıştır. Gazelleri süslü söz oyunları ile dolu olan kasidelerinden daha başarılıdır.

• YAPITLAR (başlıca): Nal ü Damân, (ö.s.), 1831.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

Daha yeni Daha eski