DISCHINGER, Franz (1887-1953) Alman, mühendis. Yapılarda büyük açıklıkların üzerini örtmede kullanılan kabuk konstrüksiyonların ilk uygulayıcılarındandır.
8 Kasım 1887’de Heidelberg’de doğdu, 9 Ocak 1953’te Berlin’de öldü. Karlsruhe Yüksek Teknik Okulu’ndaki öğrenimi sırasında, matematikçi Karl Heun ve statikçi Friedrich Ergesser’in öğrencisi oldu. Özellikle Ergesser’in yapım sorunlarına kuramsal ve deneysel yaklaşım biçimi, Dischınger’m ilerideki çalışma yöntemini etkiledi. Dischinger, öğrenimini tamamlayınca bir süre tünel, kanalizasyon gibi yapımlarda çalıştı. 1913’te donatılı beton (betonarme) yapımı konusunda uzmanlaşmış olan Dyckerhoff ve Widmann Şirketi’ne katıldı ve kısa zamanda basınçlı DIS
hava ile temellendirme konusunda uzmanlaştı.
I.Dünya Savaşı’nda askere alındı, birkaç kez yaralandı ve kahramanlık madalyası aldı. Kasım 1922’de Zeiss Planetaryumu’nu yapan Walter Bauers-feld’in Dyckerhoff ve Widmann Şirketi’ne katılmasını sağladı. Onunla birlikte yürüttüğü ilk çalışmalarında, büyük açıklıklı donatılı beton kabukların kesidini inceltmeyi ve dik açılı mekânların bu tür kabukla örtülme olasılıklarını araştırdı. 1924’te BauersfeldTe birlikte, Almanya’nın Jena kentindeki bir fabrikanın çatısında tonoz biçimindeki ilk donatılı beton kabuğu uyguladı. 1926-1928 arasında mühendis Finsterwal-der’le Frankfurt’taki pazar yerinde ilk çapraz donatılı silindirik kabuk örtüyü gerçekleştirdi. Daha sonra çeşitli biçim araştırmalarına yöneldi, 1929’da Basel Pazarı’m sekizgen bir kabuk ile örttü. Aynı yıl Beton und Eisen adlı dergide çokgen kubbeler üzerindeki çalışmalarını ve kuramlarını açıkladı. Bir yıl sonra özellikle çift eğrilikli kabuklara değindiği Eisenbe-tonsebalen ah Raumtrdger (“Uzay Taşıyıcı Betonarme Kabuklar”) adlı çalışmasıyla Prusya Yapı Bilimleri Akademisi’nin açtığı yarışmada birincilik aldı. 1932’de öğretim görevlisi olarak Berlin-Charlottenburg Yüksek Teknik Okulu’nda yığma yapı ve donatılı beton derslerini vermeye başladı. Bir yandan da araştırmalarını sürdürüyor, kuramlarım kamtlayıcı deneyler yapıyordu. Uzun süre üzerinde çalıştıktan sonra, İ934’te germe çeliği ile beton arasında bağlantı kullanılmadan ön-gerilimli beton yapımına ilişkin patentini aldı. 1936’da Saksonya’da Plauen’de, Aue Irmağı üstünde bu yöntemle bir köprü yaptı. Almanya’daki önemli öngerilimli beton uygulamalarından biri olan bu köprüde çatlakların belirmesi, Dischinger’ in çalışmalarım bu yönde ilerletmesini engelledi.
Dischinger daha sonra germe taşıyıcılar ile ilgilendi ve çalışmalarını asma köprü tasarımları üzerinde yoğunlaştırdı. Asma köprülerin 1000 m açıklık geçebileceklerim kanıtlamaya çalışırken, bu açıklığın 2000 m’ye kadar ulaşabileceğini gördü. Dischinger bundan sonra yalnız asma köprüler konusunda çalıştı. Taşıyıcı kabloların ayaklara bir yelpaze oluşturur gibi eğik olarak bağlandığı köprüler tasarladı. Ancak bu tür köprüler onun ölümünden sonra başka mühendisler tarafından gerçekleştirildi. Aachen ve Karlsruhe Yüksek Teknik Okulları ve İstanbul Teknik Üniversitesi, Dischinger’e onursal doktorluk payesi verdi.
Dischinger, çalışmalarında yapının yalnızca statik yönünü gözönüne alan bir mühendis kuşağının temsilcisidir. Bu nedenle kimi yapılarında konstrüsiyonla biçim arasında uyumsuzluklara rastlanır. Dischinger bu çalışmalarında konuya hem kuramsal, hem de uygulamalı açıdan yaklaşmıştır. Yapıtlarından, kullandığı malzemeyi, yani donatılı betonu tanıyan, onun fiziksel, kimyasal, geometrik ve mekanik özelliklerini çok iyi bilen, iyi bir deneyci, kuramcı ve uygulayıcı olduğu anlaşılır.
YAPITLAR(başlıca):Fabrika çatısı için kabuk örtü, 1924, Jena; Frankfurt Büyük Pazarı üstünde kabuk örtü (Fins-terevalder ile), 1926-1928; Leipzıg Büyük Pazarı üstünde kabuk örtü (H.Rüsch ile), 1927-1929; Basel Büyük Pazarı üstünde kabuk örtü (Finsterwalder iie), 1929; Aue Köprüsü, 1936-1937, Plauen, Saksonya.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi