II. Meşrutiyet’in İlanı
23 Temmuz 1908 tarihinde Rumeli’de ordu birliklerinin ve halkın sürdürdüğü hareket sonucunda, II. Abdülhamit Meşrutiyet’i ilan etti. 1876’da ilan edilen ve ertesi yıl yürürlükten kaldırılan Anayasa, yeniden yürürlüğe konuldu. Millet Meclisi’nin toplanması için, seçimlerin yapılması kabul edildi. II. Meşrutiyet’in ilanında, Osmanlı Terakki ve İttihat Cemiyeti’nin büyük etkisi oldu. 1908 yılının ilk aylarında Rumeli’ deki 3. Ordu subayları arasında, Meşrutiyet’in ilanı yolundaki görüşler, geniş biçimde yayılmıştı. 3 Temmuz’da Mitroviçe’deki fırka komutanı Kolağası Niyazi, hükümete başkaldırarak, bir grup askerle dağa çıktı. Genişleyen ayaklanmayı bastırmak için gönderilen Şemsi Paşa, 7 Temmuz’da Manastır’da vuruldu. Bütün Makedonya’da yayılan hareket Edirne’deki ordu birliklerini de etkiledi. Selanik’e gönderilen Aydın Redif Birliği, isyancılara katıldı. 20 Temmuz’da Manastır’da başlayan halk ayaklanmasını, Kosova ve Firzovik’teki benzer olaylar izledi. Saraya ültimatom verilerek Meşrutiyeti ilan etmezse, padişahın tahttan indirileceği, veliaht Reşat Efendi’nin tahta çıkarılacağı, 100.000 kişilik bir ordunun İstanbul’a yürüyeceği bildirildi. Manastır’da ve daha sonra öteki Rumeli şehirlerinde Meşrutiyet’in ilan edildiği duyuruldu. Bunun üzerine II. Abdülhamit de II. Meşrutiyet’i kabul ettiğini bildirdi, seçimlerin yapılmasını emretti. Böylece, Anayasa’mn yürürlükten kaldırılıp Millet Meclisi’nin dağıtıldığı 1877’den beri süren baskı yönetimi sona erdi.