DUBOS, Jean Baptiste (1670-1742) Fransız tarihçi ve sanat eleştirmeni. Fransız monarşisinin kökenlerini incelemiştir.
Beavais’de doğdu, Paris’te öldü. Tanrıbilim öğrenimi gördükten sonra, 1700’de dışişleri bakanlığına girerek diplomatik görev aldı. Bu görevi sırasında birçok yer gezdi ve bilgisini artırma fırsatı buldu.
1695’te başlayan yazarlık yaşamı boyunca tarih, siyaset ve sanat eleştirmenliği dallarında çok sayıda yapıt verdi. 1720’deFransız Akademisi’ne kabul edilen Dubos, 1722’de Akademi’nin yazmanlığına getirildi ve ölümüne dek bu görevde kaldı.
Dubos, yazarlık yaşamının ilk yıllarında daha çok tarihi konularla ilgilendi. 1695-1714 arasında yayımladığı 5 tarih kitabında özgün konuları inceledi. 1719’da en ünlü yapıtı olan Reflexions critiques sur la poesie et la peinture (“Şiir ve Resim Üzerine Eleştirel Düşünceler”) adlı 2 ciltlik kitabım yayımladı. Sanatın öneminin düşüncelerde değil, kullanılan üslupta olduğunu, duyguların ve sanatçının zevklerinin ilke ve kuralları geride bırakması gerektiğini ve güzelin.göreli olduğunu savunduğu bu yapıtı Voltaire ve Lessing gibi sanatçılar üzerinde derin etkiler bıraktı. Kitap birçok kez yeniden basıldı ve yabancı dillere çevrildi.
Dubos’un tarih alanındaki en büyük çalışması Histoire critique de l’etablissement de la monarchie françoise dans les Gaules (“Galya’da Frank Monarşisinin Kurulmasının Eleştirel Tarihi”) adını taşıyan 3 ciltlik kitabıdır. Dubos bu kitabında, Galya’ya Roma-lılar’m müttefiki olarak gelen Franklar’m ülkede hiçbir yönetsel ye siyasi rejim değişikliği yapmadıklarını ve feodalizmin, egemenliğin parçalanması ve kamu görevlilerinin senyörlere dönüşmelerinden 4 yüzyıl sonra kurulduğunu savunur. Ardından Fransa’ mn geleneksel yönetim biçiminin fethe dayalı, feodal tabanlı bir monarşi olmayıp saf bir monarşi olduğunu ileri sürer. Dubos’nun tarihle ilgili görüşleri Montes-quieu tarafından eleştirilmiştir.
Krallıkla ittifak yapan burjuvazinin tipik bir temsilcisi olan Dubos, Boulainvilliers gibi feodal ve soylu sınıfları savunan tarihçilerle sürekli mücadele etmiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Reflexıons critiques sur la poesie et sur la peinture, 2 cilt, 1719, (“Şiir ve Resim Üzerine Eleştirel Düşünceler”): Histoire critique de l’etablissement de la monarchie françoise dans les Gaules, 3 cilt, 1734, (“Galya’da Frank Monarşisinin – Kurulmasının Eleştirel Tarihi”).
• KAYNAKLAR: M.Braunschvig, L’abbe Du Bos, renova-teur de la critique au XVIIIe siecle, 1904; A.Lombard, L’abbe Du Bos, 1909.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi