DÎNEVERÎ ( ? – 895) Arap tarihçi ve doğa bilgini. Bitkiler üstüne yazdığı Kitabü’n-Nabat adlı yapıtıyla tanınmıştır.
Ebu Hanife Ahmed b.Davud el-Dîneverî İran’da Dinever kasabasında doğdu, 24 Temmuz 895’te orada öldü. Kûfe’de dilbilimci İbnü’l-Sikkit’den ve babasından öğrenim gördü. 849’da İsfahan’a gidip burada gök gözlemleri yaptı. Gözlemlerini Kitabü’r-Rasad adlı yapıtında topladı.
Dîneverî botanikle de ilgilendi. Bitkiler üstüne yazdığı ünlü ya.pıuKitabü’n-Nabat’m ash,kaybolmuş-tur. Ancak dilbilimci İbn Sida ve botanikçi İbnü’T Baytar’m yapıtlarında buradan alınmış bölümler vardır. Dîneverî, bu yapıtında Arabistan’da yetişen ve yabancı ülkelerden getirilen bitkilerin tanımlarını yapar. Kendinden sonra gelen bütün Arapça sözlük yazarları bu bilgilerden yararlanmıştır.
Dîneverî’nin günümüze tam olarak erişen tek yapıtı Kitabü’l-Ahbarü’t-Tival adlı tarih kitabıdır. Yapıtta Samanoğulları tarihi, Kadisiye Savaşı’nm ayrıntıları, Irak’m Araplar tarafından fethi, Halife Ali’ nin Muaviye ile savaşları, Emeviler’in çöküşü ve özellikle Ali taraftarlarının Horasan’daki eylemleri anlatılır.
• YAPITLAR (başlıca): Kitabü’l-Ahbarü’t-Tival, (ö.s.), W.Guirgass (yay.), 1888; Kitabü’n- Nabat, (ö.s.), M.Ha-midullah (der.), 1973.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi