Bir Filiz Vardı, Orhan Kemal tarafından kaleme alınan, 1965 yılında basılan roman.
Roman, İstanbul’un kenar mahallelerinden birinde yaşayan genç bir kızın hikayesini anlatmaktadır. 1998 yılında aynı adla TV dizisi olarak uyarlanmıştır.
Orhan Kemal, Bir Filiz Vardı’da küçük dünyaların içine kıstırılmış insanların umutlarını, beklentilerini ve düşlerini anlatıyor. Kendisiyle aynı rüyaların peşindeki binlerce kızdan bir olan Filiz, fakir bir mahallenin içinde sıkışmışlığın kurbanı olmamak için çırpınırken, kendisine benzeyen hayatlar hakkında da çok şey anlatıyor okurlara.
Özeti:
İstanbul`un kenar mahallelerinden birinde yaşayan genç bir kızın hikayesini anlatıyor. Ailesinin üç kızından en büyüğü olan Filiz de, çevresindeki bütün yaşıtları gibi, baba baskısından kurtulmayı, güzel giyinmeyi, sevdiği ve kendisini seven biriyle hayatını birleştirerek mutlu olmayı istemektedir. Ancak ailenin parasal sıkıntıları; toplumdaki, ekonomik dayatmaların getirdiği yozlaşma sonucu ortaya çıkan küçük hesaplar ve kuşaklar arası iletişimsizlik, genç kızı tutsak etmiştir. Herkesin kendisini kullanmak istediğini görmek ve kaderinden kurtulamayacağına inanmak, onu ölümü arayacak kadar umutsuzluğa düşürse de; üniversite öğrencisi, genç bir dokumacının aşkı ona mutluluk umudu getirecektir.
Orhan Kemal bu kitabından söz ederken, “…Memleketimin insanları içindeki en kötülerin bile suçsuzluğuna inanmaktan kendimi alamıyorum. Bu, yalnız kendi memleketimin insanları için değil, bütün bozuk düzenli memleketlerin insanları için böyle… Orhan Kemal`in insan sevgisi bir bütündür. Sevmek için sevmekten değil, en kötü, en suçluda bile, asıl sebebin, asıl suçluluğun `toplum düzensizliği`nden geldiğini gördüğü için `insan`ı suçlayamamasındandır…” diyor.