FATMA ALİYE (1864-1921)
Romancı. Ünlü tarih, hukuk ve edebiyat adamı Anmed Cevdet Paşa’nın büyük kızıdır. İstanbul’da doğdu. Özel eğitim gördü. Cevdet Paşa, kızının iyi yetişmesi için devrinin bütün ünlü ilim adamlarından ona ders aldırdı. Ayrıca bizzat kendisi, kızma Arap tarihi ve felsefesi dersleri verdi. Tercümeler yapacak derecede Fransızca öğrendi. İlk eseri Georges Ohnet’den çevirdiği Volonte adlı romandır ve o dönemde kadınların kitap yazma veya çevirmesi âdet olmadığından, Merâm adını verdiği romanı “Bir Hanım” imzasıyla yayınlandı. Başta Ahmed Midhat Efendi olmak üzere o dönemin tanınmış yazarları onu Merâm mütercimesi diye hararetle karşıladılar. O da bundan sonra yazılarını, makalelerini Miitercim-i Merâm imzasıyla yayınladı.
İlk kadın romancımız olmakla ayrı bir önem taşır. Ayrıca tarihî eserleri ve çeşitli konulardaki makaleleriyle de tanındı. Ona romancı olarak şöhret sağlayan eseri Muhâderat’tır.
ESERLERİ
Roman: Hayal ve Hakikat (1891), Muhaderât (1892),Re’fet (1898), Udî(1899),Enin (1910). İnceleme: Nisvân-ı Âlem (1891), Taaddüd-i Zevcât (1898),_Levâyıh-ı Hayât (1900), Nâmdarân-ı Zenân-ı İslâmiyân (Malûmât’tu, 3 Haziran 1315-18 Kanunisanî 1318), Teracim-i Ahvâl-i Felâsife (1897), Kosova Zaferi-Ankara Hezimeti (1915), Ahmet Cevdet Paşa ve Zamanı (1916).